1.     Giới thiệu chung về Global Calculator

Global Calculator là một công cụ trực tuyến được phát triển bởi Bộ Năng lượng và biến đổi khí hậu Vương quốc Anh (DECC), Viện tài nguyên thế giới (WBI), Khí hậu – KIC, tổ chức nghiên cứu và phát triển năng lượng quốc tế của Trung Quốc, Cơ quan năng lượng quốc tế (IEA), Ernst & Young, Đại học kinh tế London, Viện Nghiên cứu tác động khí hậu Potsdam, Viện Walker, Trung tâm địa đại dương quốc gia và hiệp hội nghiên cứ môi trường thiên nhiên Anh quốc. Global Calculator mô hình hóa hệ thống năng lượng, đất đai và lương thực tới năm 2050 và cho phép người sử dụng tạo ra các lựa chọn trong các hệ thống này và khám phá các tác động có liên quan của biến đổi khí hậu về các vùng khác nhau trên thế giới. Công cụ bao gồm các bảng tính Global Calculator, công cụ webtool và các tài liệu hỗ trợ.

Hình 1: Công cụ Global Calculator được công bố tại London 2015

Dữ liệu được sử dụng trong Global Calculator được thu thập từ nhiều nguồn, và tổng hợp trong các bảng tính. Đặc biệt, IEA cung cấp các dữ liệu về cung – cầu năng lượng và các dữ liệu phát thải từ năm 1975 đến năm 2011. IEA cũng cung cấp các con đường ví dụ trong công cụ ("IEA 2DS (approx.)", "IEA 4DS (approx.)", "IEA 6DS (approx.)"). Những kịch bản này tương đồng với các kịch bản đã được công bố trong báo cáo Công nghệ năng lượng 2014 (www.iea.org/etp2014). Các nguồn dữ liệu đáng kể khác bao gồm Tổ chức Nông lương thế giới (FAO) cho lĩnh vực sử dụng đất và lương thực; mô hình TIAM của Đại học tổng hợp London (cho dữ liệu về giá). Tất cả các dữ liệu được sử dụng trong Global Calculator đều được tính toán dựa trên các nguồn số liệu đáng tin cậy như trên.

Bảng tính Global Calculator và các tài liệu hỗ trợ được xây dựng và có sẵn do  chính phủ Anh cung cấp theo đường dẫn chính thức (www.nationalarchives.gov.uk/doc/open-government-licence/version/2/). Công cụ web được công bố dưới đường dẫn được cho phép sau (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/legalcode). 

Hình 2: Toàn cảnh màn hình công cụ Global Calculator 

2.     Các chức năng của Global Calculator

Để hiểu rõ cách thức sử dụng Global calculator, xem thêm tại video sau:

https://youtu.be/2_6flonHN0o

Khi bạn mở công cụ này lần đầu tiên bạn sẽ ở phiên bản “phát triển thông thường - BAU” của tương lai, khi mà nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng lên 6 độ C vào năm 2100 (kịch bản IEA's 6DS approx).

Phía trên, một nửa màn hình có một số đầu ra mà bạn có thể khám phá. Đây là một tab tổng quan, trong đó cung cấp cho bạn các thông tin tiêu đề về con đường hiện tại:

1.     Cung cấp năng lượng sơ cấp và nhu cầu năng lượng cuối cùng năm 2011 và 2050

2.     Đồ thị phát thải KNK toàn cầu/năm.

3.     Lượng khí thải CO2 tích lũy vào năm 2100, với một đường “ngân sách” cung cấp 50% cơ hội hạn chế nhiệt độ toàn cầu tăng quá 2 độ C

4.     Một nhiệt kế cho thấy sự thay đổi nhiệt độ trung bình toàn cầu liên quan tới con đường tới năm 2100.

Có những tab khác ở phía trên màn hình mà bạn có thể khám phá, chúng đưa ra nhiều thông tin cụ thể về những thứ như Phong cách sống, công nghệ & nhiên liệu, khí hậu, chi phí giá.

Hình 3: Tab tổng quan, khu vực hiển thị của Global Calcualtor

Bên cạnh kịch bản phát triển thông thường, bạn cũng có thể khám phá các con đường khác đã được xây dựng làm ví dụ minh họa bằng việc sử dụng menu danh sách ở giữa màn hình. Hoặc ban có thể tự thiết kế con đường của riêng bạn bằng cách sử dụng các cấp độ.

Điều khiển Calculator

Bạn điều khiển Calculator bằng việc sử dụng khoảng 40 cấp độ đại diện cho những sự thay đổi sẽ giảm nhẹ biến đổi khí hậu từ nay tới năm 2050. Những cấp độ này thể hiện ở nửa cuối màn hình. Đối với mỗi cấp độ, bạn có thể chọn các mức độ nỗ lực khác nhau – từ cấp độ 1 (ít nỗ lực nhất trong ứng phó BĐKH) tới cấp độ 4 (các nỗ lực cao nhất, tham vọng nhất, vượt qua các rào cản). Ví dụ, bạn có thể chọn xây dựng các nhà máy điện nguyên tử, giảm khoảng cách đi lại bằng xe hơi hoặc thay đổi chế độ ăn uống của con người. Mỗi cấp độ được đại diện bởi 1 hộp vuông. Click chọn một hộp vuông để lựa chọn 1 cấp độ.

Bạn hãy click vào các cấp độ để xem tác động của sự thay đổi đó tới phát thải và khí hậu. Bạn luôn có thể quay trở lại và thay đổi bất cứ điều gì sau khi bạn hiểu hơn về kịch bản mình vừa lựa chọn.

Các cấp độ nỗ lực được chia vào 4 lĩnh vực sau:

-         Phong cách sống (mục bên trái)

-         Công nghệ và nhiên liệu (mục ở giữa)

-         Đất đai và lương thực (mục bên phải)

-         Nhân khẩu học (mục bên phải)

Khi bạn mở Calculator lần đầu tiên, chỉ có 15 nhóm cấp độ được hiển thị, phần màu da cam trong màn hình. Bằng việc click vào những nhóm cấp độ này, bạn có thể cảm thấy tiềm năng giảm nhẹ tổng thể của các lĩnh vực khác nhau, như sản xuất hoặc sử dụng đất.

Bạn có thể mở rộng các cấp độ bằng việc click vào các mục lớn màu da cam (ví dụ Travel, homes, diet) để mở rộng các lựa chọn chi tiết trong các đề mục lớn (thể hiện màu trắng) với khoảng 40 cấp độ chính. Những biến này cho phép bạn kiểm soát tốt hơn những điều sẽ xảy ra với các lĩnh vực cụ thể - ví dụ bạn có thể chọn không triển khai phương tiện điện nhưng để tạo ra phương tiện không chạy điện sẽ hiệu quả hơn.

Nếu bạn di chuột vào các hộp cấp độ, bạn có thể xem mô tả tóm tắt về ý nghĩa các cấp độ này. Để biết thêm thông tin về các cấp độ, click vào tên các cấp độ (ví dụ “passenger distance” và bạn sẽ mở ra một mô tả đầy đủ cung cấp thông tin nền, biểu đồ và chi tiết hơn về cấp độ.

 ​

Cấp độ bạn lựa chọn được mô tả là màu trắng. Bạn không những có thể chọn các cấp độ 1, 2, 3 và 4, những có thể lựa chọn giữa các cấp độ đó. Ví dụ 2,7; 1,5. Để làm điều này, click vào ô vuông đó nhiều làn, và bạn sẽ giảm cấp độ đó đi 0,1 cho mỗi click. Ví dụ, để thiết lập một cấp độ tới mức 1,8, click vào ô cấp 2 ba lần để chọn cấp 2, sau đó là giảm 1,9 và là 1,8.

Bạn có thể chọn bất cứ sự kết hợp nào các cấp độ nào để tạo ra “con đường” riêng của bạn và khám phá các tác động của nó.

Nguồn: Tổng hợp từ http://www.globalcalculator.org/using-calculator/