Theo thống kê từ Bộ Xây dựng, hiện tại, để sản xuất 1 tấn xi măng các doanh nghiệp trong nước cần phải tiêu tốn trung bình 100 kWh. Ngoài điện, các nhà máy xi măng còn cần thêm các nguồn nhiên liệu khác như dầu, than, củi… Trong khi đó, mức tiêu thụ trung bình của các công ty trong khu vực là từ 85-90 kWh.

Trong tình trạng nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn như hiện nay, thách thức lớn đối với các công ty xản xuất xi măng là phải tiết kiệm năng lượng (TKNL) để giảm giá thành sản xuất để nâng cao tính cạnh trạnh. Công ty Cổ phần Xi măng Hà Tiên 1- Trạm nghiền Phú Hữu là một trong những đơn vị đang làm tốt công tác này.

Mạnh tay đầu tư cải tiến kỹ thuật

Năng lượng chính mà đơn vị này đang sử dụng gồm điện năng, dầu HFO, củi trấu và dầu DO. Điện năng cung cấp cho khu văn phòng và các thiết bị sản xuất như máy nghiền, hệ thống quạt, thiết bị vận chuyển nguyên liệu, hệ thống khí nén và các thiết bị phụ trợ khác. Trong khi đó, dầu HFO dùng để đốt, cung cấp nhiệt cho công đoạn sấy và quá trình nghiền.

Trạm nghiền Phú Hữu- Công ty CP Xi măng Hà Tiên 1

Với mục tiêu giảm tối đa năng lượng tiêu thụ, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng sản phẩm, Trạm nghiền Phú Hữu đã xây dựng Hệ thống quản lý theo tiêu chuẩn ISO 50001: 20011, đồng thời, áp dụng nhiều giải pháp kỹ thuật để tiết kiệm năng lượng.

Ban lãnh đạo doanh nghiệp đã cho lắp đặt 2 hệ thống máy nghiền đứng sử dụng con lăn, thay thế hệ thống máy nghiên bi truyền thống. Đây là hệ thống máy nghiền có hiệu suất năng lượng cao, giúp tiết kiệm đến 9kWh/ tấn xi măng. Chi phí đầu tư ban đầu cho hệ thống này là khá lớn. Song, nó giúp công ty tiết kiệm được một khoản điện đáng kể là 7,7 triệu kWh tương đương với hơn 10,3 tỷ đồng. Ước tính sau khoảng 15 năm, doanh nghiệp sẽ thu hồi được chi phí đã bỏ ra.

Hệ thống quạt cũng được công ty đầu tư lắp đặt biến tần, nhằm điều chỉnh tối ưu lượng gió trong quá trình vận hành máy nghiền và giảm công suất trung bình từ 1600 kW xuống 900kW. Giải pháp này giúp công ty tiết kiệm được 3,3 triệu kWh điện, tương đương với gần 4,5 tỷ đồng. Nhờ đó, chi phí đầu tư cho hệ thống được thu hồi nhanh chóng trong vòng 2 năm.

Một giải pháp khá đơn giản nhưng mang lại hiệu quả tiết TKNL cao cho công ty đó là sử dụng chế độ điều khiển từ xa cho hệ thống máy nén khí. Các tín hiệu, thông số hoạt động của hệ thống này được điều khiển từ Phòng vận hành trung tâm. Mỗi năm trạm nghiền giảm được 432 ngàn kWh, tiết kiệm được gần 520 triệu đồng tiền điện. Trong khi, chi phí đầu tư cho hệ thống này chỉ là 120 triệu đồng.

Ngoài việc tiết kiệm điện, nguồn năng lượng chiếm đến hơn 90% tổng năng lượng tiêu thụ, Công ty Cổ phần Xi măng Hà Tiên 1 cũng chú trọng đến việc tiết kiệm dầu HFO, loại năng lượng tiêu thụ cao thứ hai, với tỷ lệ hơn 6%.

Từ năm 2011, Công ty đã nghiên cứu nhiên liệu đốt thay thế dầu HFO. Đến tháng 10/2013, Trạm nghiền Phú Hữu đã hoàn tất xây dựng và lắp đặt mới hệ thống lò đốt củi và trấu, thay thế cho hệ thống lò cũ tiêu thụ dầu HFO.

Củi trấu được sử dụng thay thế dầu HFO trong chạy lò đốt

Giải pháp này đã giúp công ty giảm được nguồn điện năng tiêu thụ từ 1,5- 2,5 kWh/ tấn xi măng, chi phí sản xuất cũng giảm khoảng 12 ngàn đồng/tấn. Ngoài ra, nhiệt độ sấy trong quá trình nghiền cũng được tăng lên 79^oC. Năng suất máy nghiền cũng tăng từ mức 165-170 tấn xi măng/ giờ lên mức 185-190 tấn xi măng/ giờ.

Chú trọng công tác quản lý

Bên cạnh việc chú trọng vào các giải pháp kỹ thuật để nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng, Công ty CP xi măng Hà Tiên cũng rất chú trọng đến việc nâng cao nhận thức TKNL cho cán bộ công nhân viên.

Trạm nghiền Phú Hữu đã ban hành Quy định tiết kiệm điện cho các phòng ban. Tại các buổi họp giao ca sản xuất, vấn đề TKNL thường xuyên được đưa ra nhắc nhở. Bộ phận kỹ thuật cũng được giao nhiệm vụ bảo trì, bảo dưỡng định kỳ hệ thống thiết bị sản xuất hằng năm.

TKNL thường xuyên được nhắc đến trong các cuộc họp giao ca sản xuất tại đơn vị

Với những giải pháp TKNL đã áp dụng, suất tiêu hao năng lượng trung bình của cả trạm nghiền giảm từ 6,1655 KOE/ tấn xi măng năm 2011 xuống còn 6,0518 KOE/ tấn xi măng 2013. Nhờ đó, trạm nghiền tiết kiệm được hơn 13,2 triệu kWh điện, tương đương với hơn 17,6 tỷ đồng. Ngoài những lợi ích về kinh tế, hoạt động TKNL của Trạm nghiền Phú Hữu cũng giúp giảm phát thải hơn 8,2 triệu tấn khí CO₂ ra môi trường.

Trước những lợi ích mà hoạt động TKNL mang lại, thời  gian tới, Công ty CP xi măng Hà Tiên 1- Trạm nghiền Phú Hữu sẽ tiếp tục đầu tư cho các giải pháp TKNL mới. Trong đó có việc kiểm toán năng lượng, cải thiện hệ thống chiếu sáng, lắp đặt biến tần cho máy nén khí, động cơ băng tải. 

Thanh Xuân