Theo Quyết định số 1526/QĐ-TTg ngày 14/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương được giao chủ trì soạn thảo văn bản quy định chi tiết đối với nội dung Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (Luật số 77/2025/QH15), trong khuôn khổ các luật và nghị quyết được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 9.

Thông tư quy định về đào tạo, cấp chứng chỉ quản lý năng lượng và kiểm toán viên năng lượng nhằm cập nhật nội dung đào tạo, chuẩn hóa quy trình cấp chứng chỉ và tăng cường giám sát chất lượng, phù hợp với Luật số 77/2025/QH15. 

Tham dự cuộc họp gồm đại diện các đơn vị chuyên môn thuộc Bộ Công Thương, đại diện Sở Công Thương TP Hà Nội,  đại diện trường đại học, viện nghiên cứu và các chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực đào tạo quản lý năng lượng và kiểm toán viên năng lượng. Đây là lực lượng trực tiếp triển khai các chương trình đào tạo, cấp chứng chỉ trong thực tiễn, đồng thời hiểu rõ yêu cầu chuyên môn và năng lực cần thiết của đội ngũ quản lý năng lượng, kiểm toán viên năng lượng hiện nay.

Theo đánh giá của các chuyên gia, Thông tư số 39/2011/TT-BCT ban hành năm 2011 là khung pháp lý hiện hành trong lĩnh vực đào tạo và cấp chứng chỉ năng lượng, đã góp phần chuẩn hóa đội ngũ chuyên gia trong hơn một thập kỷ qua. Tuy nhiên, trước sự phát triển nhanh chóng của công nghệ và yêu cầu hội nhập quốc tế, nhiều bất cập đã bộc lộ rõ: nội dung đào tạo chưa theo kịp thực tiễn, thiếu cơ chế giám sát chất lượng, chưa có hệ thống công nhận quốc tế, và quy trình cấp chứng chỉ vẫn mang tính hành chính hóa.

Trong bối cảnh đó, việc ban hành Thông tư mới là yêu cầu cấp thiết nhằm cập nhật nội dung đào tạo, tăng cường tính minh bạch và nâng cao hiệu quả quản lý trong toàn bộ quy trình đào tạo và cấp chứng chỉ quản lý năng lượng và kiểm toán viên năng lượng. 

Để chuẩn bị cho quá trình xây dựng Thông tư, Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 2119/QĐ-BCT ngày 22/7/2025 về việc thành lập Tổ soạn thảo. Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Cục ĐCK)  – đơn vị được giao chủ trì – đã xây dựng kế hoạch thực hiện, phân công nhiệm vụ cho các thành viên và chuẩn bị tài liệu nền phục vụ thảo luận.

Tại cuộc họp chiều ngày 11/9, các thành viên Tổ soạn thảo đã thảo luận và đóng góp ý kiến đối với các nội dung dự kiến đưa vào dự thảo Thông tư, bao gồm: chương trình đào tạo, cơ chế cấp và thu hồi chứng chỉ, tiêu chuẩn đầu ra, điều kiện ủy quyền cho các đơn vị đào tạo, khả năng tích hợp công nghệ số trong công tác quản lý. Đây là bước chuẩn bị quan trọng nhằm hoàn thiện dự thảo lần thứ nhất trước khi Bộ Công Thương tổ chức lấy ý kiến rộng rãi.

Về nội dung và thời lượng đào tạo: Dự thảo quy định chương trình đào tạo quản lý năng lượng gồm 7 ngày (5 ngày đào tạo lý thuyết và 2 ngày đào tạo thực hành); chương trình đào tạo kiểm toán viên năng lượng gồm 11 ngày (trong đó có 9 ngày đào tạo lý thuyết và 2 ngày đào tạo thực hành). Đây là bước tiến nhằm đảm bảo học viên được trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng thực tế.

Về hiệu lực và tái đào tạo: Dự thảo quy định thời hạn hiệu lực của chứng chỉ quản lý năng lượng là 5 năm. Đối với chứng chỉ kiểm toán viên năng lượng, dự thảo đưa ra cơ chế thu hồi trong trường hợp sử dụng sai mục đích.

Về công nhận quốc tế: Người có chứng chỉ kiểm toán viên năng lượng do tổ chức nước ngoài cấp sẽ được công nhận tại Việt Nam nếu có hiệp ước công nhận lẫn nhau, phù hợp với quy định pháp luật.

Về phạm vi điều chỉnh: Thông tư mới không chỉ quy định về đào tạo mà còn về thẩm quyền cấp, thu hồi chứng chỉ, mở rộng rõ ràng hơn so với Thông tư 39/2011/TT-BCT năm 2011.

Về công khai và giám sát: Bộ Công Thương sẽ công khai kế hoạch và danh sách các tổ chức đào tạo trên cổng thông tin điện tử của Bộ. Việc này nhằm tăng cường tính minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho công tác giám sát và tra cứu của các cơ quan chức năng.

Về ứng dụng công nghệ số: Dự thảo hướng tới xây dựng hệ thống quản lý trực tuyến, phục vụ tra cứu, xác minh và theo dõi quá trình đào tạo, cấp chứng chỉ một cách đồng bộ và hiệu quả.

Theo kế hoạch, Tổ soạn thảo sẽ tiếp tục hoàn thiện nội dung dự thảo Thông tư trong tháng 9, lấy ý kiến rộng rãi từ các đơn vị liên quan trong tháng 10 và trình lãnh đạo Bộ xem xét, ban hành vào cuối năm 2025.

Thông tư mới được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tiết kiệm năng lượng, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng và thúc đẩy chuyển đổi xanh quốc gia.