Tọa đàm được tổ chức với mục tiêu chia sẻ kết quả kiểm toán năng lượng đã triển khai tại các ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều năng lượng ở Việt Nam, đồng thời mở ra diễn đàn để trao đổi kinh nghiệm, thảo luận về tiềm năng tiết kiệm cũng như các giải pháp kỹ thuật tiên tiến nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong ngành gốm sứ và ngành sản xuất bia, nước giải khát.

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công nhấn mạnh: “Năng lượng giữ vai trò đặc biệt quan trọng đối với mọi quốc gia. Hiện nay, thế giới đang đứng trước những thách thức lớn như cạn kiệt tài nguyên năng lượng và tác động ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, nhất là từ việc khai thác, sử dụng các nguồn năng lượng truyền thống. Trong bối cảnh đó, việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả đã trở thành nhu cầu cấp thiết, không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn cầu, và các hoạt động liên quan đến kiểm toán năng lượng được triển khai nhằm góp phần giảm tiêu thụ năng lượng trong các ngành công nghiệp.”

Toạ đàm tổ chức nhằm tạo cơ hội để các chuyên gia chia sẻ những phát hiện liên quan tới các doanh nghiệp ngành gốm sứ và bia rượu nước giải khát, đồng thời trình bày các dự án trình diễn trong 2 ngành, qua đó giúp doanh nghiệp xác định cơ hội nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng và giảm dấu chân carbon của sản phẩm ra thị trường.

Tại Tọa đàm, các đại biểu đã được lắng nghe ông Jorgen Hvid - Cố vấn dài hạn của Chương trình DEPP3 giới thiệu tổng quan về Chương trình DEPP3 và các hình thức hỗ trợ dành cho Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng bền vững. Theo đó, DEPP3 ưu tiên thúc đẩy các giải pháp tiết kiệm và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong lĩnh vực công nghiệp thông qua những sáng kiến tiêu biểu như Chương trình Hỗ trợ Hiệu quả năng lượng trong doanh nghiệp Việt Nam (VAS) và việc thành lập Trung tâm Xuất sắc về Hiệu quả năng lượng (CoE). Hai cấu phần này giữ vai trò then chốt, góp phần cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, tài chính và nâng cao năng lực cho doanh nghiệp, hướng tới mục tiêu phát triển xanh và bền vững.

Chia sẻ về các kết quả bước đầu của kiểm toán năng lượng trong Chương trình DEPP3, ông Rahul Raju Dusa - Cố vấn đặc biệt Cục Năng lượng Đan Mạch thông tin: Tính đến tháng 8 năm 2025, chương trình đã xác định tổng cộng 119 dự án hiệu quả năng lượng, trong đó 63% dự án liên quan đến điện và 37% liên quan đến nhiệt. Thông qua các dự án, tiềm năng tiết kiệm năng lượng (TKNL) được xác định là 197,4 GWh/năm, với phần lớn năng lượng năng lượng tiết kiệm được là đến từ nhiệt năng (79%). Bên cạnh TKNL, các dự án cũng được xác định mang lại tiềm năng giảm phát thải CO2 tương đương lên tới 77913 tấn/năm.

Về những phát hiện cụ thể khi thực hiện kiểm toán năng lượng trình diễn trong ngành gốm sứ, ông Hỏa Thái Thanh - đại diện đơn vị kiểm toán năng lượng cho biết trong quá trình kiểm toán tại doanh nghiệp, đơn vị đã xác định được 22 giải pháp trải rộng trên nhiều lĩnh vực như hệ thống khí nén, nhiệt, điện, điều khiển quy trình và tự động hóa, năng lượng tái tạo và tiêu chuẩn. Các giải pháp trong danh sách rút gọn để đưa ra thử nghiệm bao gồm: (1) Lắp biến tần điều khiển hệ thống quạt nhanh chóng. Sấy khô nhanh đường ống thứ 2; (2) Sử dụng nhiệt dư để làm nóng sơ bộ nguồn cung cấp không khí cho lò tầng sôi; (3) Thay thế máy hóa hơi LPG không dùng điện; (4) Thay thế tháp sấy phun của dây chuyền 1; (5) Áp dụng Hệ thống quản lý năng lượng theo tiêu chuẩn ISO 50001.

Chia sẻ về những lợi ích thiết thực khi áp dụng kết quả kiểm toán năng lượng vào vận hành sản xuất, ông Hà Đức Toàn - Đại diện Công ty Cổ phần Gốm sứ CTH (Phú Thọ) cho biết, việc tham gia dự án VAS đã giúp doanh nghiệp tối ưu hóa tiêu thụ năng lượng, cải tiến quy trình sản xuất, đồng thời nâng cao nhận thức và kỹ năng quản lý năng lượng cho đội ngũ cán bộ kỹ thuật. Đồng thời, nâng cao năng lực giảm phát thải khí nhà kính, đáp ứng yêu cầu pháp lý và tiêu chuẩn môi trường, tạo dựng uy tín và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

Đặc biệt, một số giải pháp đã được CTH triển khai như lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái, điều chỉnh chế độ vận hành máy nén khí từ mạch thẳng sang mạch vòng, bọc bảo ôn cho cửa thao tác lò tầng sôi, lắp đặt rơ-le thời gian cho động cơ khuấy bể men, hay lắp biến tần điều khiển hệ thống động cơ bể khuấy hồ. Những ứng dụng này không chỉ mang lại hiệu quả trong tiết kiệm điện năng và giảm chi phí vận hành, mà còn mở ra cơ hội nhân rộng các giải pháp kiểm toán năng lượng đến nhiều dây chuyền sản xuất khác trong tương lai.

Đối với ngành gốm sứ, Tiến sĩ Trịnh Viết Thiệu - Chuyên gia kiểm toán năng lượng, Công ty Cổ phần Năng lượng và Môi trường Bách Khoa (POLYTEE) đã trình bày kết quả triển khai kiểm toán tại nhà máy của Công ty HABECO ID (công suất 50 triệu lít/năm). Theo đó, trong giai đoạn từ tháng 8 đến tháng 11/2024, hoạt động kiểm toán năng lượng tại HABECO ID được triển khai theo đúng hướng dẫn kỹ thuật, kết hợp phương pháp lập bản đồ năng lượng nhằm đánh giá toàn diện các dòng năng lượng trong nhà máy. Kết quả cho thấy hệ thống nồi hơi cũ chỉ đạt hiệu suất vận hành khoảng 73% do thất thoát nhiệt lớn qua khí thải, trong khi hiệu suất hệ thống làm mát trung tâm bị suy giảm 10-30% do tích tụ cáu cặn trong tháp giải nhiệt dẫn đến giảm hiệu suất tổng thể của chiller.

Từ kết quả kiểm toán, nhóm tư vấn đã đề xuất nhiều giải pháp tiết kiệm năng lượng có tính khả thi cao. Nổi bật là việc lắp đặt hệ thống đun nước nóng sử dụng nhiệt thải từ khí thải của nồi hơi, chuyển đổi lò hơi đốt than sang sử dụng sinh khối, loại bỏ cặn bẩn nhằm nâng cao hiệu suất trao đổi nhiệt tại tháp làm mát, tận dụng khí lạnh từ quá trình bay hơi CO₂, sử dụng hệ thống chiếu sáng năng lượng mặt trời và lắp đặt biến tần cho máy nén khí. Những giải pháp này được tính toán là đã giúp tiết kiệm khoảng 250.000 kWh điện và gần 600 tấn than mỗi năm, đồng thời cắt giảm khoảng 1.300 tấn CO₂ phát thải ra môi trường.

Trong khuôn khổ tọa đàm, các đại biểu cũng dành nhiều thời gian trao đổi về việc ứng dụng báo cáo kiểm toán năng lượng trong thực tiễn triển khai các giải pháp tiết kiệm và sử dụng năng lượng hiệu quả tại doanh nghiệp. Những ý kiến chia sẻ không chỉ mở ra gợi ý quan trọng để nâng cao chất lượng báo cáo kiểm toán, mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường phối hợp giữa các bên trong hành trình hướng tới phát triển xanh và bền vững. Điều này càng có ý nghĩa trong bối cảnh Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 70 về đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, khẳng định việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả không chỉ là lựa chọn, mà đã trở thành nghĩa vụ của mỗi người sử dụng năng lượng.