Tại Hội thảo “Phát triển bền vững và chuyển đổi xanh trong sản xuất công nghiệp” do Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) tổ chức trong khuôn khổ Hội chợ Mùa Thu 2025, nhiều mô hình tiết kiệm năng lượng tiêu biểu đã được giới thiệu.

Đáng chú ý, Khu công nghiệp Bảo Minh (Nam Định) đang trở thành điểm sáng trong quá trình xanh hóa ngành dệt nhuộm – lĩnh vực vốn tiêu tốn năng lượng và phát sinh nhiều khí thải. Theo ông Hoàng Mạnh Cường, Phó Tổng giám đốc Công ty Cổ phần đầu tư hạ tầng khu công nghiệp Bảo Minh, khu công nghiệp đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu Net Zero, là khu công nghiệp tiên phong của Việt Nam đạt chứng nhận công trình xanh do Hội đồng Công trình Xanh Hoa Kỳ (USGBC) cấp.

Từ năm 2020 đến 2025, Khu công nghiệp Bảo Minh đã chuyển đổi phần lớn lò hơi từ than đá sang nhiên liệu sinh khối (biomass), mở rộng lắp đặt điện mặt trời áp mái từ 2,9 MW lên 23,8 MW, chiếm khoảng 13% tổng điện năng tiêu thụ. Nhờ đó, lượng phát thải CO₂ của khu công nghiệp đã giảm khoảng 172.000 tấn/năm. 

Khu công nghiệp còn triển khai mô hình cộng sinh công nghiệp, trong đó chất thải của doanh nghiệp này được tái sử dụng làm nguyên liệu cho doanh nghiệp khác, hình thành hệ sinh thái sản xuất tuần hoàn, tiết kiệm năng lượng và tài nguyên.

Chia sẻ về mục tiêu và giải pháp đến năm 2030, theo đại diện Khu công nghiệp Bảo Minh, một là tái sử dụng 30% tổng lượng nước thải phát sinh, phục vụ tái sản xuất, tưới cây, vệ sinh và phòng cháy chữa cháy; hai là sản xuất 30.000 MWh/năm từ điện mặt trời, chiếm 16.3% tổng lượng điện tiêu thụ; ba là đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải carbon tổng thể của khu công nghiệp, hướng tới trung hòa carbon.

Cùng với xu hướng đó, nhiều doanh nghiệp công nghệ đã đưa ra giải pháp ứng dụng trí tuệ nhân tạo để nâng cao hiệu suất và tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp.

Ông Lê Tuấn Minh, Phòng Quản lý giải pháp Công ty Cổ phần Daikin Air Conditioning (Vietnam), cho biết: Cùng với xu hướng toàn cầu về tiết kiệm năng lượng và chuyển đổi xanh, Daikin cũng đang tích cực đóng góp bằng những giải pháp công nghệ cao trong lĩnh vực điều hòa không khí, nhằm tối ưu hóa hiệu suất năng lượng trong vận hành các hệ thống công nghiệp, tòa nhà và nhà máy. Để có một hệ thống điều hòa tiết kiệm năng lượng hoàn chỉnh, cần có chuỗi giải pháp tổng thể, bắt đầu từ thiết kế, lựa chọn thiết bị, đo đếm, vận hành cho đến bảo trì.

Bên cạnh đó, Daikin Vietnam đã phát triển hệ thống quản lý Chiller tích hợp trí tuệ nhân tạo, giúp mô phỏng, phân tích và tự động điều chỉnh vận hành nhằm đạt hiệu suất tối đa với mức tiêu thụ điện năng thấp nhất.

Theo đại diện Daikin Vietnam nhờ khả năng mô phỏng toàn bộ dữ liệu vận hành, liên tục tính toán, phân tích, học hỏi và điều chỉnh các thông số vận hành để đạt hiệu suất tối đa với mức tiêu thụ năng lượng thấp nhất, hệ thống quản lý trí tuệ nhân tạo của Daikin giúp các tòa nhà, nhà máy, khu công nghiệp giảm đáng kể chi phí vận hành và phát thải CO₂, đồng thời kéo dài tuổi thọ thiết bị. Việc ứng dụng công nghệ thông minh vào vận hành công nghiệp không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mà còn mở ra hướng đi bền vững cho quá trình chuyển đổi xanh và chuyển đổi số của doanh nghiệp Việt Nam.

Trong bối cảnh yêu cầu phát triển bền vững ngày càng cấp bách, tiết kiệm năng lượng không chỉ là biện pháp kỹ thuật, mà là chiến lược trọng tâm của chuyển đổi xanh, đưa doanh nghiệp Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu phát triển công nghiệp hiện đại, cạnh tranh và thân thiện với môi trường.