Công ty Quản lý vận hành điện chiếu sáng công cộng Đà Nẵng (QLVH ĐCSCC ĐN) là đơn vị tiêu thụ điện chiếu sáng lớn nhất thành phố Đà Nẵng (năm 2012 là 19,49 triệu kwh; 10 tháng đầu năm 2013 là 17,45 triệu kwh). Những năm qua Công ty đã áp dụng các biện pháp kỹ thuật, ứng dụng sự tiến bộ của khoa học công nghệ, triển khai những giải pháp tiết kiệm điện đồng bộ và hiệu quả. Những giải pháp đó bao gồm:
Vẻ đẹp của Sông Hàn về đêm nhờ ánh sáng từ hiệu ứng ánh sáng đèn Led trang trí (loại đèn không tiết kiệm ánh sáng mà thực sự tiết kiệm năng lượng).
Thay các bóng đèn sợi đốt bằng đèn huỳnh quang compact hiệu suất cao. Đây là giải pháp tiết kiệm điện năng hiệu quả áp dụng trong phạm vi chiếu sáng ngõ xóm. Đến ngày 31/10/2013 Công ty đã thay thế toàn bộ bóng đèn sợi đốt trên địa bàn thành phố Đà Nẵng (7.294 bóng) bằng bóng đèn compact công suất 20w - 50w/220kV, chiếm tỷ lệ 100 % các bóng đèn được lắp đặt đối với chiếu sáng ngõ xóm. Đây là việc làm rất thiết thực, có sức lan tỏa lớn. Đồng thời Công ty phối hợp với Công ty Điện lực Đà Nẵng vận động các cơ quan, đơn vị và nhân dân thành phố Đà Nẵng “nói không với bóng đèn sợi đốt”, sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả. Chỉ tỉnh riêng chương trình “ Gia đình tiết kiệm điện năm 2013” được tổ chức trong 3 tháng: 4, 5 và 6 năm 2013, tổng lượng điện năng tiết kiệm của các hộ vượt mức 3,8 triệu kwh, tương đương với số tiền hơn 5,85 tỉ đồng, có 1.200 hộ gia đình được xét chọn trao giấy chứng nhận với tổng giải thưởng 360 triệu đồng.
Phân pha tiết kiệm điện (còn gọi là giải pháp đóng cắt xen kẽ) với hai chế độ: Chế độ 1: từ 18 h đến 23 h (2 đèn đỏ, 1 đèn tắt), từ 23 h đến 5 h sáng hôm sau (1 đèn đó, 2 đèn tắt). Tùy theo thời tiết và theo mùa, thời gian này có thể thay đổi để phù hợp với thực tiễn. Với giải pháp này, khi cắt nhiều nhất lên đến 30.500 điểm sáng có công suất từ 50 đến 400 w, góp phần tiết kiệm điện không nhỏ. Đây chỉ là giải pháp tình thế trong tình hình buộc phải cắt giảm điện năng tiêu thụ cho lưới điện chiếu sáng.
Thay thế đèn cao áp hiệu suất cao trong chiếu sáng đường phố: Sử dụng đèn cao áp Sodium có hiệu suất phát quang cao thay cho các đèn cao áp thủy ngân có hiệu suất phát quang thấp. Nhờ vậy tiết kiệm được năng lượng do giảm công suất tiêu thụ nhưng cung cấp ánh sáng nhiều hơn. Trước đây trên địa bàn thành phố Đà Nẵng một số tuyến đường, khu dân cư còn sử dụng đèn cao áp Mercury hiệu suất phát quang thấp với tổng số 5.688 bộ đèn. Kể từ năm 2012, Công ty đã tiến hành đề xuất thay thế đèn Mercury bằng đèn cao áp Sodium hiệu suất phát quang cao. Các đợt duy tu thay thế vừa qua, các bóng đèn hư hỏng trên các tuyến đường đều được chuyển sang sử dụng đèn cao áp. Trong năm 2013 Công ty tiếp tục triển khai thay thế, chuyển đổi sử dụng đèn cao áp Sodium hiệu suất cao thay thế đèn Mercury.
Lắp đặt bộ tiết giảm và chấn lưu 2 cấp công suất: Hiện nay các nhà chế tạo đã sản xuất ra bộ tiết giảm công suất Dimming có chức năng giảm lượng công suất tiêu thụ trên bộ đèn sau một thời gian định sẵn. Giải pháp này giảm được lượng công suất tiêu thụ của bộ đèn vào các giờ khác nhau như vào lúc nửa đêm, khi lực lượng tham gia giao thông giảm. Giải pháp Dimming (quang thông giảm dần) dùng chấn lưu hai mức công suất: giờ cao điểm từ 18 h đến 23 h đèn đỏ 100 % công suất, từ 23 h đến 5 h sáng hôm sau công suất tự động giảm 30 đến 35 %, tăng tuổi thọ cho bóng đèn và chấn lưu. Đây là một trong những sáng kiến của Công ty được triển khai tại Đà Nẵng từ năm 2009. Giải pháp này được chọn thí điểm cho cả nước, thuộc chương trình mục tiêu quốc gia tiết kiệm năng lượng và hiệu quả của Bộ Công Thương.
Lắp đặt đèn Led trong chiếu sáng ngõ xóm: Công ty đã nghiên cứu, thực hiện thành công đề tài“Nghiên cứu, chế tạo và lắp đặt đèn chiếu sáng ngõ xóm áp dụng công nghệ Nano phát sáng”. Đề tài này nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, sản xuất bộ đèn LED Nano kết hợp giữa công nghệ Nano và công nghệ phát sáng nhằm tạo ra các sản phẩm tiết kiệm điện năng tiêu thụ, thuận đối với những nơi có nguồn điện không ổn định, đảm bảo chiếu sáng cho ngõ xóm, góp phần đảm bảo an ninh, văn minh về đêm tại các khu dân cư ngõ xóm. Đèn LED Nano độ phát sáng đảm bảo theo tiêu chuẩn chiếu sáng nhân tạo cho ngõ xóm (TCXDVN 259:2001). Mặt khác cho dù điện áp đầu vào không ổn định (ở đầu đường dây cũng như cuối đường dây) thì kết quả cuối cùng độ phát sáng vẫn đảm bảo, không thay đổi, không suy giảm. Với ưu điểm nổi bật mà các loại đèn sử dụng trước đây không có được và là giải pháp kỹ thuật mang tính sáng tạo trong khâu nghiên cứu, chế tạo. Đây là công trình mới, các vấn đề khoa học, công nghệ lần đầu tiên áp dụng ở Việt Nam. Các linh kiện LED được lắp ráp và sản xuất tại Việt Nam, công nghệ lắp đặt hoàn toàn theo kiểu dáng Việt Nam. Đèn LED Nano có tổng công suất tổ hợp 24 w, quang thông 2.160, võ đèn bằng nhôm đúc định hình, tản nhiệt tốt, giá thành rẽ hơn rất nhiều so với loại đèn do Đài Loan hay Philips sản xuất. Đề tài này có ý nghĩa về mặt kỹ thuật và kinh tế. Đây là một bước đột phá trong lĩnh vực chiếu sáng đô thị thay thế dần dần các loại đèn đã dùng trước đây như đèn sợi đốt 100 w; đèn Mercury 125 w, 80 w; đèn Compact 50 w…ít tốn kém năng lượng, tiết kiệm điện năng tiêu thụ. Nếu so sánh với các loại đèn đã sử dụng trước đây cùng một lượng quang thông phát ra thì tiết kiệm được 40 % công suất tiêu thụ như đèn Compact 40 w phát ra 2.100 lumen thì dùng đèn LED Nano công suất 24 w cũng phát ra một lượng quang thông tương tự. Còn so sánh với với đèn Mercury 80 w thì tiết kiệm được 70 % công suất tiêu thụ, so với đèn Mercury 125 w thì tiết kiệm 80 % công suất tiêu thụ. Tuổi thọ của đèn LED Nano đạt 50.000 giờ (nguồn: tài liệu kỹ thuật của Tập đoàn Điện tử Philips và Công ty điện tử Osram Pte.Ltd) cao hơn nhiều lần đèn Mercury hoặc đèn Compact (cao nhất là 6.000 giờ); thân thiện với môi trường (công suất tiêu thụ nhỏ góp phần giảm đáng kể lượng khí thải nhà kính CO2 phát ra); chi phí duy tu bão dưỡng thay thế thấp. Các nghiên cứu cho thấy: đèn LED Nano tiết kiệm 15,35 % chi phí so với đèn Compact và 52,35 % so với đèn Mercury.
Thử nghiệm, lắp đặt đèn Led trong chiếu sáng đường phố: Việc triển khai ứng dụng đèn Led trong chiếu sáng đường phố đã được sự quan tâm, chỉ đạo kịp thời. Nhờ vậy nhiều đơn vị trong và ngoài nước đã tiến hành bước đầu việc sử dụng đèn Led thay thế cho các đèn Sodium hiệu suất cao tại thành phố Đà Nẵng. Cụ thể: Năm 2011, một số đơn vị đã lắp đặt thử nghiệm đèn Led 160 w trên tuyến đường Trần Hưng Đạo để thay thế cho đèn cao áp Sodium 250w; Năm 2012 Công ty TNHH Điện tử Philips Việt Nam đã tài trợ 80 bộ đèn Led lắp đặt trên cầu Thuận Phước thay thế cho đèn cao áp Sodium 250 w; Năm 2013, thông qua Chi nhánh đại diện tại Việt Nam, hai Công ty chuyên về sản xuất đèn Led chiếu sáng đường phố tại Hàn Quốc đã quan tâm và tìm hiểu để lắp đặt đèn Led công suất 130 w trên đường Nguyễn Văn Linh thay thế cho đèn cao áp Sodium 250 w. Năm 2008 hệ thống chiếu sáng bằng đèn Led đã được lắp đặt tại cầu Sông Hàn và cầu Thuận Phước. Đây là ứng dụng công nghệ đèn Led đầu tiên cho chiếu sáng công trình công cộng ở nước ta. Tiếp đó cầu Rồng, cầu Trần Thị Lý được quan tâm lắp đặt đèn Led ngay từ khâu thiết kế và quá trình triển khai thi công. Lắp đặt đèn Led trong chiếu sáng đường phố đảm bảo chiếu sáng và mỹ quan, là giải pháp thiết thực tiết kiệm năng lượng.
Xây dựng trung tâm điều khiển chiếu sáng công cộng: Việc nghiên cứu, ứng dụng kỹ thuật điện tử và tự động hóa trong điều khiển chiếu sáng công cộng nhằm tăng cường công tác quản lý, giám sát và tiết kiệm năng lượng. Giải pháp này thay thế công tác quản lý vận hành thủ công (người công nhân phải đến tại tủ điện chiếu sáng để điều chỉnh đồng hồ, điều chỉnh thời gian vận hành và thực hiện các biện pháp phân pha cắt giảm đèn) tiết kiệm thời gian, công sức, tiện lợi và hiệu quả. Bên cạnh đó việc lưu trữ, quản lý dữ liệu, công tác báo cáo được tiến hành khoa học, nhanh chóng và chính xác. Đây là giải pháp tối ưu hiện nay một số nước tiên tiến trên thế giới đang áp dụng nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị trong đó có chiếu sáng ngày càng hiệu quả và tiết kiệm.
Ngoài ứng dụng các giải pháp nêu trên, Công ty còn lưu tâm đến những khâu đầu như: thiết kế, thẩm định, phê duyệt. Tránh tình trạng việc đã rồi, gây nên lãng phí, tốn kém tiền bạc và công sức vì phải loại bỏ, thay thế cái mới. Công ty rất coi trọng công tác quản lý vận hành điện chiếu sáng đường phố, đèn pháo hoa, đèn trang trí và hệ thống đèn tín hiệu giao thông; có sự phân công hợp lý lao động quản lý vận hành theo từng khu vực; thường xuyên duy trì việc kiểm tra chéo nhằm nâng cao trách nhiệm người công nhân quản lý lưới điện. Qua kiểm tra, còn phát hiện và ngăn chặn kịp thời những trường hợp đấu nối điện trái phép, ăn cắp điện, góp phần đảm bảo an ninh xã hội trên địa bàn thành phố.
Với những giải pháp tiết kiệm điện quyết liệt và đồng bộ nêu trên, Công ty QLVH ĐCSCC ĐN đã tiết kiệm được số tiền rất lớn (năm 2011 tiết kiệm 10,34 tỉ đồng; năm 2012 tiết kiệm 12,33 tỉ đồng; 10 tháng đầu năm 2013 tiết kiệm 11,87 tỉ đồng) trong khi vẫn đáp ứng tốt nhu cầu chiếu sáng cho thành phố, đặc biệt là những dịp lễ hội, ngày nghỉ cuối tuần. Số tiền tiết kiệm điện sẽ không ngừng tăng lên khi giá điện có xu hướng gia tăng phù hợp với cơ chế thị trường, việc mở rộng phố phường đòi hỏi phải lắp đặt thêm nhiều bộ đèn chiếu sáng công cộng, việc đầu tư thay thế dần các loại bóng đèn cũ tiêu hao năng lượng lớn bằng các giải pháp kỹ thuật và công nghệ mới.
Kỹ sư Phạm Tài, Giám đốc Công ty QLVH ĐCSCC ĐN bộc bạch “Tiết kiệm năng lượng trong chiếu sáng công cộng không phải là tắt hoặc không sử dụng các bóng đèn. Cần áp dụng đồng bộ các giải pháp kỹ thuật, công nghệ theo phương châm: Tiêu tốn ít điện năng nhưng đảm bảo chất lượng ánh sáng”. Là cán bộ quản lý, kỹ sư Phạm Tài có nhiều trăn trở về các giải pháp tiết kiệm điện. Ông cùng cộng sự đã có nhiều đề tài khoa học về tiết kiệm năng lượng, được ứng dụng vào thực tiễn đem lại hiệu quả thiết thực. Chỉ tính riêng 5 năm gần đây (2008 - 2013) kỹ sư Phạm Tài 3 lần vinh dự được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cấp Bằng lao động sáng tạo; được Bộ Khoa học và Công nghệ - Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật tặng Giải thưởng sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam (VIFOTEC) …
Chiếu sáng công cộng làm cho đô thị phồn vinh hơn về ban đêm. Thành phố Đà Nẵng đẹp nhất khi đêm về, khi muôn vàn ánh điện đủ sắc màu từ các tòa nhà cao tầng, từ những đường phố dọc hai bờ sông, từ những cây cầu rọi xuống làm cho sông Hàn lung linh và huyền ảo, tạo cho Đà Nẵng về đêm đẹp như viên ngọc lấp lánh bên bờ biển Đông. Ngày thường, đêm về sông Hàn vốn đã đẹp. Ngày Tết, lễ hội, đêm về sông Hàn càng đẹp và lộng lẫy hơn nhiều lần. Đó là dòng sông ánh sáng được tạo nên từ hiệu ứng ánh sáng đèn LED trang trí (loại đèn không tiết kiệm ánh sáng mà thật sự tiết kiệm năng lượng) được lắp đặt tại các cây cầu độc nhất vô nhị: cầu Thuận Phước, cầu sông Hàn, cầu Rồng, cầu Trần Thị Lý làm cho Đà Nẵng bừng lên, thực sự là một đô thị ánh sáng. Sông Hàn lung linh làm cho Đà Nẵng đẹp hơn, là điểm nhấn có sức hút và quyến rũ đối với mọi người.
Các giải pháp tiết kiệm điện đồng bộ và hiệu quả nêu trên của Công ty QLVH ĐCSCC ĐN không chỉ có ý nghĩa trước mắt mà còn có ý nghĩa lâu dài với mục tiêu bảo vệ môi trường, phát triển kinh tế du lịch, góp phần xây dựng Đà Nẵng là “ thành phố môi trường”, thành phố “ hấp dẫn và đáng sống”.
Theo Icon.com
The future of building design: How energy efficiency is revolutionising the construction industry
Benefits for enterprises participating in the Voluntary Agreement Scheme on Energy Efficiency
Vietnam seeks Europe's support in funding, technology for green transition
The Danish approach: Six ways to accelerate energy efficiency in buildings
Transforming Colombia’s steel industry with Finnish energy efficiency innovation
Schneider Electric Collaborating with NVIDIA on Designs to Increase Energy Efficiency for AI Data Centers
Half of UK households could save £410 off energy bills with solar power
