Ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam cho biết, điện là một nguồn năng lượng quan trọng, là mặt hàng đặc biệt, cung - cầu giữa sản xuất và tiêu dùng luôn cân bằng tại mọi thời điểm; gần như không thể lưu trữ với chi phí thấp. Điện tác động đến mọi đối tượng và toàn bộ nền kinh tế.

Tiết kiệm điện là mục tiêu chiến lược của mỗi quốc gia, bởi nhu cầu điện ngày càng tăng, nhưng tài nguyên cho sản xuất điện lại không phải là vô tận. Rất nhiều nước trên thế giới, kể cả các nước phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines... đều áp dụng nhiều biện pháp đánh vào kinh tế thông qua giá, nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.

Ông Hùng cho biết thêm, nhu cầu điện cho phát triển kinh tế, xã hội ngày càng tăng. Trong khi đó, than, dầu khí là các nguồn năng lượng không tái tạo nếu càng sử dụng nhiều càng mau cạn kiệt. Việt Nam, từ một nước xuất khẩu than đã trở thành nước nhập khẩu than từ nhiều năm nay. Thủy điện là nguồn năng lượng tái tạo nhưng trữ lượng đã khai thác đã đến mức tối đa. Điện mặt trời và các nguồn năng lượng tái tạo khác, mới phát triển.

"Nhu cầu điện trên đầu người của Việt Nam tuy còn thấp so với nhiều nước, nhưng hằng năm đều tăng. Bảo đảm nguồn cung về điện cho quốc kế, dân sinh luôn là một thách thức. Trong khi đó, tình trạng sử dụng điện còn nhiều lãng phí. Vì vậy, sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả được coi là quốc sách" ông Hùng nhấn mạnh.

Ông Hùng chia sẻ, Quốc hội khóa XII, kỳ họp thứ 7, ngày 17/6/2010 đã thông qua Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Ngày 7/8/2017, Thủ tướng Chính phủ đã có Chỉ thị số 34/CT-TTg về tăng cường tiết kiệm điện và ngày 8/3/2018 đã ra Quyết định số 279/QĐ-TTg, phê duyệt Chương trình quốc gia về quản lý nhu cầu điện giai đoạn 2018-2020, định hướng đến năm 2030.

Hiện nay, ngành điện đang ưu tiên các chương trình về hướng dẫn sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả cho 2 nhóm khách hàng là sản xuất công nghiệp và sinh hoạt. Đây là 2 nhóm khách hàng đang chiếm tỷ trọng rất lớn, đến 80-85% tổng nhu cầu điện tại khu vực miền Nam.

Theo Tập đoàn Điện lực Việt Nam EVN, vào mùa hè nắng nóng, thời gian sử dụng điều hòa trong nhà thường khá dài, đồng nghĩa với việc tiêu thụ một lượng lớn điện năng. Điều hòa nhiệt độ có thể tiêu thụ tới hơn 30% - 60% tổng điện năng tiêu thụ trong gia đình. Bên cạnh đó, các thiết bị này có thể đã cũ, dẫn tới hiệu quả hoạt động kém đi và tiêu tốn nhiều điện năng.

Với thời tiết năng nóng thì việc tiết kiệm điện là rất quan trọng, ngành điện đã tập trung tuyên truyền tiết kiệm điện, các Công ty Điện lực thực hiện nghiêm túc công tác tuyên truyền đến tất cả các khách hàng sử dụng điện nên tắt các thiết bị điện không cần thiết sau khi sử dụng, nên dùng các loại bóng đèn tiết kiệm điện. Sử dụng các loại thiết bị điện có tính thông minh tiết kiệm điện bằng công nghệ mới. Khi mua các thiết bị điện nên thực hiện các thiết bị tiết kiệm điện và tận dụng ánh sáng tự nhiên... 

Trong thời gian qua, ngành điện đã chú trọng trong công tác tuyên truyền sử dụng năng lượng tiết kiệm cho người dân bằng nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với thực tế như: Phát tờ rơi, tuyên truyền trực tiếp qua các hội nghị khách hàng, trên các kênh thông tin đại chúng, trên hệ sinh thái chăm sóc khách hàng... nội dung tuyên truyền được thực hiện ngắn gọn, đơn giản, dễ nhớ, dễ thực hiện nhờ đó đã mang lại hiệu quả rõ nét.

Với những khuyến cáo: Hãy sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả, tắt bớt các thiết bị điện không cần thiết, hạn chế sử dụng các thiết bị tiêu thụ nhiều điện trong giờ cao điểm của hệ thống điện (bao gồm khung giờ từ 11h00 đến 15h30 và từ 20h00 đến 23h30 hàng ngày), lựa chọn mua các thiết bị điện có chỉ số hiệu suất cao và đánh giá độ tiết kiệm năng lượng, sử dụng các công nghệ thông minh để tự động tắt thiết bị khi không sử dụng hoặc khi không có người trong phòng. Sử dụng đèn LED thay thế cho các loại đèn truyền thống khác. Tận dụng ánh sáng tự nhiên để giảm sử dụng đèn trong phòng. Thường xuyên vệ sinh bảo dưỡng để thiết bị điện hoạt động ổn định, tiết kiệm. Một điều rất quan trọng nữa với hầu hết các thiết bị kể trên là hãy rút phích cắm khi không sử dụng.

Bên cạnh các giải pháp đảm bảo cung ứng điện cho mùa nắng nóng như tăng cường quản lý, vận hành, huy động nguồn điện hợp lý; rà soát sửa chữa lưới điện của các địa phương; đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng các dự án…, ngành điện đã đẩy mạnh các giải pháp tuyên truyền sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả đến từng đối tượng khách hàng.

Cụ thể, các doanh nghiệp cần bố trí hợp lý ca sản xuất hoặc dây chuyền tiêu thụ nhiều điện vào giờ thấp điểm để tiết kiệm chi phí tiêu thụ. Đồng thời, doanh nghiệp có thể lắp đặt các hệ thống máy biến tần; tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên; lắp đặt đèn LED trong chiếu sáng...

Với các hộ gia đình, nên sử dụng đèn LED tiết kiệm điện; đóng kín cửa khi sử dụng điều hòa, nên để điều hòa ở nhiệt độ 25 - 28^oC; tủ lạnh không nên để quá nhiều thực phẩm, không nên đóng mở tủ quá nhiều lần; bảo dưỡng, vệ sinh các thiết bị điện thường xuyên; rút các đồ điện tử ra khỏi ổ điện khi không sử dụng; sử dụng các thiết bị có công nghệ tiết kiệm điện inverter; tận dụng tối đa nguồn ánh sáng và gió từ môi trường tự nhiên...

​

Để đạt được các mục tiêu tiết kiệm năng lượng, theo ông Trịnh Quốc Vũ - Phó Vụ trưởng Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững (Bộ Công Thương), cần đẩy mạnh thi hành Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả; có giải pháp về tài chính hỗ trợ các dự án đầu tư công nghệ hiệu suất năng lượng cao không chỉ từ ngân sách nhà nước mà còn từ khối tư nhân; thúc đẩy phát triển mô hình thị trường năng lượng… Đồng thời, tiếp tục nâng cao nhận thức của doanh nghiệp, người dân thông qua tuyên truyền, nâng cao năng lực, trình độ cho các đơn vị sử dụng năng lượng.

Trong thời gian tới, dự báo thời tiết sẽ tiếp tục nắng nóng, nên ngành điện đã triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng, đảm bảo cung ứng điện năng sẽ còn gặp nhiều khó khăn. Để chung sức cùng ngành điện, người dân cần nâng cao ý thức, tắt các thiết bị điện khi không dùng đến, hạn chế sử dụng điện vào các giờ cao điểm trong ngày, tuyên truyền nâng cao nhận thức của mỗi thành viên trong gia đình để lan truyền ý thức tiết kiệm điện.