Dự báo, năm 2011 và những năm tiếp theo, tình hình cung ứng điện sẽ tiếp tục gặp khó khăn chưa đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Bên cạnh đó, tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, ý thức TKĐ, trình độ công nghệ trong sản xuất của nhiều doanh nghiệp còn thấp khiến cho nguồn điện đã thiếu nhưng hiệu quả sử dụng chưa triệt để. Năm 2011, cả nước sẽ thiếu khoảng 3,8 tỷ kWh điện. Tại Khánh Hòa, so với dự báo phát triển phụ tải trên địa bàn toàn tỉnh, sản lượng điện được phân bổ từ tháng 2 đến tháng 6-2011 chỉ đáp ứng 93 - 95% nhu cầu.

So với thế giới, hiệu suất sử dụng năng lượng trong sản xuất công nghiệp của Việt Nam rất thấp: Trong các nhà máy điện đốt than, dầu chỉ đạt 28-32%, thấp hơn 10% so với các nước khác; hiệu suất của các lò hơi công nghiệp cũng chỉ đạt khoảng 60%, thấp hơn mức trung bình của thế giới 20%. Bộ Công Thương dự báo, với tốc độ sử dụng điện lãng phí như hiện nay, ngay giai đoạn 2010-2020, VN đã trở thành nước nhập khẩu và phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu. Do vậy, nếu giá điện tăng lên và vận hành theo giá thị trường sẽ khiến người dân hạn chế sử dụng điện và buộc các doanh nghiệp phải đầu tư máy móc, công nghệ mới, tiết kiệm năng lượng hơn.

Qua 2 năm thực hiện đề án “Sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả” đã có 10 doanh nghiệp trong tỉnh được hỗ trợ ứng dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng. Qua thực tế, các doanh nghiệp đã tiết kiệm được từ 15 – 20% kinh phí sử dụng năng lượng mỗi năm. Ngoài ra, ban chủ nhiệm đề án cũng đã hỗ trợ tư vấn người dân lắp đặt 50 bình nước nóng tiết kiệm bằng năng lượng mặt trời, lắp đặt một 1 hệ thống chiếu sáng bằng năng lượng mặt trời tại Sở Khoa học và Công nghệ…

VEEPL là một sáng kiến chung của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF) và Chính phủ Việt Nam do Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam triển khai thực hiện. Đây là một Dự án được đánh giá là rất thành công và được các doanh nghiệp rất ủng hộ, mong muốn kéo dài thời gian thực hiện. Tuy nhiên, chỉ còn 6 tháng nữa, Dự án sẽ kết thúc. Bản tin TKNL đã có cuộc trao đổi với GS.TS. Phan Hồng Khôi – Giám đốc Điều hành Dự án về những vấn đề liên quan đến VEEPL.

Xây dựng, hoạch định chính sách và hỗ trợ các địa phương triển khai thực hiện chính sách là kết quả được đánh giá cao nhất của Dự án chiếu sáng công cộng hiệu suất cao (VEEPL) do UNDP và Quỹ Môi trường toàn cầu tài trợ. Theo kế hoạch, Dự án sẽ kết thúc vào tháng 6/2011. Sau đây, Bản tin TKNL xin giới thiệu ý kiến của những chuyên gia, các nhà quản lý doanh nghiệp, những người đã và đang được hưởng lợi từ Dự án nói về những nỗ lực trong việc xây dựng chính sách của Dự án.

Theo đánh giá của Bộ Công Thương, sau 03 năm thực hiện Đề án, công tác triển khai các nội dung của Đề án đã được các bộ, ngành và địa phương đẩy mạnh, kịp thời nắm bắt và tìm giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh nhiên liệu sinh học. Trong thời gian triển khai, Bộ Công Thương đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành xây dựng các tiêu chuẩn kỹ thuật, thúc đẩy hoạt động đào tạo, phát triển nguồn nhân lực phục vụ ngành công nghiệp sản xuất và thương mại nhiên liệu sinh học Việt Nam.

Sử dụng năng lượng không hiệu quả có nhiều nguyên nhân như trình độ quản lý chưa tốt; Sự phối hợp giữa các khâu trong quy trình sản xuất chưa tối ưu; Công nghệ thiết bị chưa đạt hiệu quả năng lượng cao; Doanh nghiệp chưa quan tâm nhiều đến việc sử dụng năng lượng hiệu quả do mới chỉ quan tâm nhiều đến sản lượng hoặc tâm lý sợ thay đổi hệ thống máy móc hiện hành…

Một trong những giải pháp được đề nghị là từng bước thay thế dần các bóng đèn huỳnh quang T10 có công suất 40W bằng những loại bóng đèn có hiệu suất cao hơn. Trước đó, toàn nhà máy có 840 bóng đèn huỳnh quang T10 – 40W, chi phí cho điện chiếu sáng phục vụ sản xuất lên đến hơn 10,5 triệu đồng/tháng . Nếu thay thế dần bóng đèn nói trên bằng loại bóng T5 có công suất 28W mỗi năm doanh nghiệp thể tiết kiệm được hơn 56.000 kWh điện với số tiền tiết kiệm được là 65 triệu đồng.

Các công ty điện mặt trời của Đức đã hồi phục từ cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về mặt lợi nhuận trong năm 2009, gây ra một cú sốc lớn trong thị trường đã được định hình. Tuy nhiên, hiện nay, các nhà phân tích vẫn cho rằng nền công nghiệp này có thể bị tấn công bởi một sự kiện gây rung chuyển khác trong vòng 12 tháng tới, khi các doanh nghiệp điện mặt trời của châu Á đạt được một bước tiến mới trong hoạt động vận hành.

Đầu tư mua sắm thiết bị ít hoặc không cần phải sử dụng điện, lắp thêm thiết bị cải thiện chất lượng điện, thay đổi giờ sản xuất; tận dụng ánh sáng tự nhiên để chiếu sáng… là những cách mà nhiều doanh nghiệp đang thực hiện nhằm tiết kiệm điện.

Ngày 9/1/2011 tại Nhà hát Âu Cơ - Hà Nội, Bộ Công thương đã tổ chức vinh danh các đơn vị đoạt giải 2 cuộc thi “Quản lý năng lượng trong công nghiệp và tòa nhà” và “Tòa nhà hiệu quả năng lượng” . Cuộc thi đã thu hút gần 100 doanh nghiệp công nghiệp và tòa nhà trên địa bàn cả nước. Ban tổ chức đã lựa chọn 60 đơn vị để chấm giải, có 354 giải pháp tiết kiệm năng lượng điển hình được thực hiện với lượng năng lượng tiết kiệm 5.000 TOE/năm, tương đương tiết kiệm chi phí gần 50 tỷ đồng, giảm phát thải 21.000 tấn CO2/năm.

Theo thông tin từ tờ Wall Street Journal ngày 6 tháng 12, Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy và Thủ tướng Ấn Độ Manmohan Singh đã kí kết thỏa thuận khung, cho phép Areva – doanh nghiệp nhà nước Pháp bán các lò phản ứng hạt nhân cho bang Maharashtra của Ấn Độ, nhằm hoàn thành mục tiêu năng lượng hạt nhân trong 25 năm.

AlertMe, công ty chuyên cung cấp giải pháp quản lý năng lượng khuyến cáo các doanh nghiệp tắt những thiết bị tin học không cần thiết trong dịp Giáng sinh. Các doanh nghiệp nhỏ sẽ lãng phí hơn 40 triệu bảng Anh và thải ra hàng tấn CO2 nếu họ mở máy tính, máy in và máy photo mà không sử dụng trong suốt lễ hội Giáng sinh.

Không chỉ chú trọng phát triển sản xuất kinh doanh, hoạt động tiết kiệm năng lượng (TKNL), bảo vệ môi trường cũng luôn được doanh nghiệp chú trọng. Hoàn thành các giải pháp sử dụng hiệu quả năng lượng cho toàn nhà máy, ước tính mỗi năm Tổng công ty có thể giảm chi phí sản xuất trên 2,4 tỷ đồng.

Sustainable World Capital (SWC) là một Tập đoàn tài chính xuyên quốc gia, với hoạt động chủ yếu là tập trung vào việc gây quỹ đầu tư cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp nghiên cứu và phát triển công nghệ sạch (cleantech). Tổ chức này mới đây đã đưa ra đánh giá và liệt kê danh sách “những quốc gia phát triển công nghệ sạch hàng đầu trên thế giới”.

Những năm tới, cung ứng điện sẽ còn nhiều khó khăn. Tiết kiệm điện là con đường ngắn nhất nhằm giảm thiểu khó khăn cho ngành điện, góp phần ổn định đời sống cho người dân, doanh nghiệp. Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng. Thời gian tới cần phấn đấu để con số tiết kiệm điện đạt được ở mức 3-5% tổng lượng điện tiêu thụ, Thứ trưởng Vượng cho biết.

Hai doanh nghiệp đầu tiên đã được vay vốn nhằm đổi mới công nghệ, TKNL với số tiền lên tới 4 triệu USD trong khuôn khổ dự án tín dụng xanh, ký kết giữa Techcombank và Công ty Tài chính quốc tế (IFC). Dự án tín dụng xanh đã mở ra hướng đi mới cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam trước bài toán tìm nguồn vốn nhằm đổi mới công nghệ TKNL hướng đến SXSH, nhất là khi Luật Sử dụng năng lượng TK & HQ sắp có hiệu lực.

Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả chính thức có hiệu lực từ 1.1.2011. Bộ Công thương đã triển khai các đợt tuyên truyền, phổ biến luật đến cán bộ, công chức, viên chức tại các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp khu vực Bắc - Trung - Nam. Mục đích giúp doanh nghiệp và người dân hiểu rõ thêm về những quy định của Luật. Mong muốn Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được triển khai sâu rộng tới mọi tổ chức, cộng đồng dân cư.

Trưởng ban chính sách vận tải về môi trường đòi hỏi các doanh nghiệp phải tuyển dụng nhân sự từ các khóa học lái xe sinh thái có trợ cấp. Trưởng ban chính sách vận tải về môi trường thuộc Bộ Giao thông - vận tải Anh không bằng lòng với sự thiếu quan tâm của các cơ quan đoàn thể đối với dự án khuyến khích mọi người lái xe theo cách thức thân thiện với môi trường được chính phủ hỗ trợ.

Các chuyên gia công nghiệp cảnh báo rằng xu hướng giá năng lượng dài hạn sẽ còn tiếp tục tăng lên mức 10% nữa trong vòng những năm tới. Với sự gia tăng giá năng lượng, tất cả các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp cần liên tục kiểm soát tiêu thụ năng lượng và nắm bắt cơ hội tiết kiệm năng lượng, phần nhiều trong số này thường không yêu cầu hoặc yêu cầu sử dụng vốn rất ít.