Công ty TNHH Dệt Toàn Thắng (Xã Phùng Xá, huyện Mỹ Đức, Hà Nội) là doanh nghiệp chuyên sản xuất, tẩy nhuộm các sản phẩm khăn bông. Năm 2009 tổng chi phí năng lượng của toàn nhà máy là trên 3,8 tỷ đồng. Thực hiện kiểm toán năng lượng doanh nghiệp này đã xác định được nhiều cơ hội giảm chi phí sản xuất bằng việc sử dụng hiệu quả năng lượng, tạo thế cạnh tranh vững chắc trong điều kiện hội nhập.

Cụ thể, với 8 giải pháp tiết kiệm năng lượng ước tính mỗi năm công ty sẽ tiết kiệm được khoảng 1,4 tỷ đồng, giảm tiêu hao trên 134 nghìn Kwh điện và 225 tấn than. Thực hiện tất cả các giải pháp doanh nghiệp cần đầu tư khoảng 1,3 tỷ đồng, thời gian thu hồi vốn chưa đến 1 năm. Tổng năng lượng tiết giảm quy đổi là 629 tấn CO2.

Thực tế tiêu thụ

Năng lượng phục vụ sản xuất của doanh nghiệp chủ yếu là than và điện năng. Năm 2009 chi phí than của công ty là gần 3,4 tỷ đồng. Chi phí điện năng là 426 triệu đồng. Để theo dõi và kiểm soát mức tiêu thụ năng lượng so với sản lượng thực tế công ty đã lắp 1 đồng hồ điện tử 3 giá tại trạm biến áp.

Bên cạnh việc tận dụng tốt ánh sáng tự nhiên phục vụ chiếu sáng ban ngày cho các ca sản xuất thì hầu hết các phân xưởng đều lắp đặt bóng compact tiết kiệm điện công suất 50W thay cho loại bóng cao áp và bóng đèn sợi đốt trước đó. Tuy nhiên, tại một số khu vực vẫn còn sử dụng bóng huỳnh quang T10, công nghệ lạc hậu.

Mức tiêu hao năng lượng chính tập trung ở các khu vực như máy sấy, hệ thống nồi hơi, hệ thống máy nén khi và khu vực máy nhuộm. Đây cũng chính là những khu vực có tiềm năng tiết kiệm chi phí năng lượng lớn, góp phần đáng kể giúp giảm chi phí sản xuất.

Các giải pháp hiệu quả năng lượng

Anh Hoàng Quân, Chuyên viên Trung tâm Tiết kiệm năng lượng Hà Nội cho biết, các giải pháp hiệu quả năng lượng đề xuất đối với doanh nghiệp dệt Toàn Thắng rất đa dạng bao gồm cả những phương án không tốn chi phí đầu tư, các phương án đầu tư thấp cho đến những giải pháp cần vốn đầu tư trung bình thời gian hoàn vốn nhanh. Đối với những giải pháp cần mức đầu tư cao, yêu cầu kỹ thuật phức tạp nhóm kiểm toán sẵn sàng tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện nhằm đem lại hiệu quả cao nhất.

Cũng theo nhóm kiểm toán năng lượng để giảm chi phí năng lượng tiêu thụ cho toàn nhà máy trước tiên công ty cần ưu tiên làm tốt công tác quản l‎ý chung bao gồm quản l‎ý tiêu thụ nhiên liệu cho đến tập trung xây dựng chiến lược trước mắt và lâu dài về sử dụng năng lượng tại ông ty.

Với hệ thống điện doanh nghiệp cần lắp thêm 6 công tơ tại 6 khu vực khác nhau. Với hệ thống lò hơi và mạng nhiệt cần tổ chức theo dõi lượng than tiêu thụ trong từng ca, ngày, tháng làm việc và tiến tới theo dõi lượng than tiêu thụ của từng lò hơi. Theo tính toán, việc tăng cường quản lý và tiêu thụ năng lượng sẽ giúp giảm năng lượng tiêu thụ từ 2 – 5% tương đương khoảng 110 triệu đồng/năm.

Tiếp đến, giải pháp lắp biến tần cho động cơ hệ thống máy nhuộm có tiềm năng tiết kiệm 115 triệu đồng/năm tương đương khoảng 100 nghìn Kwh. Tương tự, thực hiện lắp biến tần điều khiển hoạt động của động cơ máy nén doanh nghiệp cũng có cơ hội tiết kiệm thêm 25 triệu đồng bởi giảm tiêu thụ gần 22 nghìn Kwh/năm. Tính toán bước đầu hai giải pháp này cần đầu tư khoảng 220 triệu đồng, sau 18 tháng doanh nghiệp có thể thu hồi vốn.

Năng lượng tiêu thụ chính tại nhà máy là than, vì vậy các giải pháp giảm chi phí lớn cũng tập trung tìm phương án giúp nhà máy sử dụng hiệu quả than đá. Các chuyên gia nhận định tiềm năng giảm chi phí nhiên liệu tại Công ty TNHH Dệt Toàn Thắng là rất lớn. Chẳng hạn  bộ phận sấy lô và máy căng kim là khu vực tiêu thụ đến 30% lượng hơi của nhà máy tuy nhiên hơi sau khi được sử dụng được ngưng (vẫn còn ở nhiệt độ cao) và đều bị xả trực tiếp ra ngoài. Điều này không những gây lãng phí nhiệt năng mà còn làm ảnh hưởng tới môi trường làm việc. Tận dụng và thu hồi nước ngưng tại 2 khu vực này nhà máy sẽ giảm tiêu han 65 tấn than/năm tức giảm chi phí 140 triệu đồng.

Đặc biệt, hiện công ty đang sử dụng lò than cung cấp khí nóng phục vụ quá trình tẩy, nhuộm và sấy sản phẩm. Hiệu suất của lò chỉ đạt khoảng 55% sử dụng than đá kéo theo giá thành cao. Thay thế 2 hệ thống lò đốt than đá công suất 1,5 tấn/h hiện tại kém hiệu quả thành lò đốt than cám công suất 4 tấn/h dùng ghi xích  tự động sẽ tăng hiệu suất của lò than lên khoảng 70 - 75%, giảm được tối đa nhiệt lượng tổn thất từ dòng khói nóng ra bên ngoài.

Lò than mới sử dụng than cám nên giảm chi phí nhiên liệu phải mua hàng tháng. Lợi ích kinh tế từ giải pháp này doanh nghiệp có thể tiết kiệm 966 triệu đồng, giảm tiêu thụ trên 100 tấn than/năm. Đây là giải pháp yêu cầu mức chi phí lớn 850 triệu đồng song với mức tiết kiệm hàng năm như phân tích trên thì chỉ khoảng 10 tháng công ty đã thu hồi vốn.

Lãnh đạo nhà máy cho biết, trước khi tham gia kiểm toán, mặc dù biết mức tiêu hao năng lượng hiện tại ở mức cao song nhà máy cũng không biết nên bắt đầu từ đâu để giảm chi phí. Với những tư vấn và phân tích lợi ích rõ ràng từ các  chuyên gia nhà máy đã tìm được các biện pháp hiệu quả năng lượng đáng tin cậy. Nhà máy sẵn sàng đầu tư để đem lại lợi ích lâu dài đồng thời góp phần bảo vệ môi trường.

Hùng Linh