Tiết kiệm năng lượng – không chỉ ở riêng Việt Nam

Hiện nay, vấn đề tiết kiệm năng lượng đang đặt ra cấp bách cho mọi quốc gia trên thế giới, từ nước giàu đến nước nghèo, từ nước phát triển đến nước chậm phát triển. Tốc độ phát triển của ngành sản xuất, cung cấp năng lượng không thể theo kịp tốc độ gia tăng đến chóng mặt của dân cư và các ngành công nghiệp – hai bộ phận sử dụng nhiều năng lượng nhất. Trong khi đó, nguồn năng lượng hóa thạch như than đá, dầu mỏ và các loại khí đồng hành dần dần cạn kiệt, năng lượng điện được sản xuất theo phương pháp truyền thống (thủy điện, nhiệt điện) lại đòi hỏi nguồn vốn khổng lồ, với thời gian đầu tư lâu dài và bước đầu đã bộc lộ những mặt trái trong vấn đề môi trường. Việc tìm ra và sử dụng nguồn năng lượng mới đang trở nên bức thiết với mọi quốc gia.

Tại Việt Nam, ngành năng lượng đang “tải” một gánh nặng quá lớn. Tình trạng cắt điện thường xuyên do thiếu nguồn cung, giá xăng biến động thường xuyên do phụ thuộc quá nhiều vào thị trường thế giới… chỉ mới là những hiện tượng bề nổi của việc thiếu hụt năng lượng cho sản xuất và sinh hoạt.

Ông Đặng Tùng - Vụ trưởng Vụ Khoa học & Công nghệ, Bộ Công Thương, phát biểu tại Lễ Khai mạc Hội chợ triển lãm: Năng lượng có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của bất kỳ quốc gia nào. Sự thiếu hụt năng lượng và tăng nhu cầu sử dụng năng lượng thương mại trong giai đoạn 2005-2015 đã được dự báo.

Nhận thức được những nguy cơ đó, 2000 đến nay, có rất nhiều nghị định, quyết định về việc sử dụng năng lượng hiệu quả và tiết kiệm. Năm  2003 là nghị định 402, năm 2006 Thủ tướng Chính phủ liên tiếp ký 2 quyết định 79, 80 phê duyệt chương trình mục tiêu quốc gia về tiết kiệm năng lượng và thành lập văn phòng tiết kiệm năng lượng. Những chương trình, dự án về tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam đã cho những kết quả đáng khích lệ ban đầu. Tuy nhiên, số doanh nghiệp và người dân biết đến và tích cực sử dụng các sản phẩm và công nghệ tiết kiệm năng lượng trong sản xuất và tiêu dùng thì còn quá ít.

Trong bối cảnh đó, Bộ Khoa học Công nghệ và Bộ Công Thương, Sở Khoa học  Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh đã đồng ý bảo trợ cho hội chợ có ý nghĩa lâu dài này. Công tác chuẩn bị và tổ chức được giao cho Trung tâm TKNL Tp.HCM. Và hội chợ đã chính thức khai mạc chỉ sau 2 tháng khởi động.

Xây dựng tương lai năng lượng mới

Tham dự Hội chợ triển lãm lần này có khoảng gần 100 doanh nghiệp là các đơn vị sản xuất – phân phối các thiết bị tiết kiệm năng lượng, các đơn vị tư vấn sử dụng năng lượng hiệu quả với nhiều sản phẩm như: thiết bị điện gia dụng, thiết bị máy công nghiệp tiết kiệm điện, phụ gia xăng dầu, các thiết bị điện mặt trời, điện gió, các phần mềm quản lý kiểm tóan năng lượng… Trong đó, có các tổ doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân trong nước và cả các tổ chức, công ty nước ngòai chuyên về năng lượng và sản phẩm tiết kiệm năng lượng của Úc, Bỉ, Canada. Đặc biệt, xuất hiện tại triển lãm còn có đông đảo các đại diện của các bộ ngành, cơ quan, tổ chức nhà nước về tiết kiệm năng lượng như đại diện Bộ Khoa học Công nghệ, Bộ Công thương, Sở Khoa học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh…. cùng hàng nghìn lượt người dân của thành phố Hồ Chí Minh. Đó là dấu hiệu đáng mừng của sự bắt tay giữa cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và người dân trong việc thực hiện mục tiêu quốc gia: tiết kiệm năng lượng.

Ông Phạm Hữu Giục - Vụ trưởng Vụ Khoa học các ngành Kinh tế Kỹ thuật, Giám đốc Dự án Nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong các doanh nghiệp nhỏ và vừa, thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ cho hay: Quá trình thực hiện dự án tại 3 miền cho thấy, để các doanh nghiệp có thể nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng vấn đề trở ngại nhất không phải nằm ở vốn và công nghệ! Các cán bộ tư vấn của dự án đã phải tiếp xúc nhiều lần với đại diện chính quyền địa phương từ tỉnh, huyện đến xã để từ đó tạo nên một thể chế có lợi cho doanh nghiệp, khích lệ họ tham gia vào dự án.

Như vậy, để một doanh nghiệp nhận thức được lợi ích rồi tham gia tích cực vào dự án tiết kiệm năng lượng, vấn đề không chỉ nằm ở bản thân doanh nghiệp đó. Một ví dụ khác là chương trình vận động sử dụng đèn compact tiết kiệm điện và hỗ trợ mua máy nước nóng trong thời gian gần đây. Nếu không có bắt tay giữa Văn phòng Chương trình mục tiêu quốc gia về TKNL trực thuộc Bộ Công thương và Điện lực các tỉnh, thành phố trực thuộc Tập đòan Điện lực Việt Nam thì chắc chắn chương trình không thể tạo nên tiếng vang và hiệu quả như hiện thời.

Theo ông Huỳnh Kim Tước, Giám đốc Trung tâm Tiết kiệm năng lượng Tp.HCM - Trưởng Ban Tổ chức: Để tiết kiệm năng lượng trở thành một chương trình hành động hiệu quả và sâu rộng, chắc chắn cần phải có sự phối hợp của nhiều thành phần, các bộ ban ngành khác nhau như khoa học, công nghệ, thương mại, dịch vụ, giao thông vận tải, xây dựng…. Hội chợ triển lãm lần này chính là để đánh dấu một bước mới trong quá trình hợp tác đó.

Cũng theo ông Tước, tổ chức hội chợ triển lãm lần này, Trung tâm TKNL Tp.HCM có kỳ vọng từ đó sẽ tạo ra một thị trường các sản phẩm về năng lượng và tiết kiệm năng lượng có sự tham gia của các đơn vị sản xuất, tư vấn, tài chính … dưới sự điều tiết của nhà nước. Với số lượng đông đảo các đơn vị tham gia như hội chợ lần này, mong rằng thị trường tiết kiệm năng lượng sẽ khởi sắc trong trong thời gian tới.

Các chương trình được tổ chức trong khuôn khổ hội chợ như: Cuộc thi Phụ nữ TKNL, Cuộc thi Sinh viên TKNL, Cuộc thi Sản phầm tiết kiệm năng lượng 2008, Lễ Trao giải Tòa nhà Hiệu quả năng lượng lần II năm 2008, Hội thảo Chính sách và giải pháp thúc đẩy hoạt động tiết kiệm tại Việt Nam cũng cho thấy kỳ vọng của Ban tổ chức trong nhắm tới cùng một lúc 3 đối tượng chính: người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước cùng xây dựng một tương lai năng lượng mới: tiết kiệm, hiệu quả và thân thiện với môi trường.

(Nguồn: PV- EVNiT)