Tại khu vực Châu Khê, Đình Bảng (Bắc Ninh) có hơn 800 hộ tham gia vào các quá trình sản xuất sắt thép. Chỉ tính riêng việc nấu thép và cán thép, mỗi năm khu vực này tiêu thụ hết khoảng 200 triệu kwh điện, 30.000 tấn than, tổng chi phí năng lượng lên tới 150 tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, do sử dụng công nghệ lạc hậu, nhiều thiết bị do người dân tự chế tạo, lắp ráp theo kinh nghiệm không tính toán yếu tố tiêu hao năng lượng; sử dụng các lò nung phôi cán thép bảo ôn gây tổn thất nhiệt lớn… dẫn đến tiêu hao một lượng lớn năng lượng. Theo tính toán, có những công đoạn sản xuất tiêu hao vượt 20 - 25%.

Trong xu hướng giá năng lượng ngày một tăng, sự cạnh tranh giá thành sản phẩm trên thị trường diễn ra rất gay gắt thì việc áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí sản xuất, giảm thiểu ô nhiễm môi trường là một việc làm cần thiết, mang lại hiệu quả kinh tế cao. Xuất phát từ thực tế đó, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Bắc Ninh phối hợp với Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã thực hiện đề tài: “Ứng dụng kỹ thuật kiểm toán năng lượng đánh giá hiện trạng sử dụng, đề xuất giải pháp tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong sản xuất sắt thép tại khu vực Châu Khê, Đình Bảng (Từ Sơn)”. Sau khi áp dụng mô hình ứng dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng ở một số hộ điển hình sẽ nhân rộng ra cả khu vực. Theo Sở KH&CN, với các giải pháp được áp dụng sẽ tiết kiệm ít nhất 1% năng lượng tiêu thụ, tương đương gần 2 tỷ đồng/năm.

Đối với ngành giấy tập trung chủ yếu ở xã Phong Khê (TP. Bắc Ninh); xã Phú Lâm (huyện Tiên Du) cũng đã được Sở KH&CN triển khai nhiều biện pháp trong đó, “Việc ứng dụng kỹ thuật kiểm toán năng lượng đánh giá hiện trạng sử dụng, đề xuất giải pháp tiết kiệm năng lượng, giảm thiểu ô nhiễm môi trường… được chú trọng triển khai. Trong năm 2008 - 2009, Sở KH&CN tỉnh Bắc Ninh đã chỉ đạo Trung tâm thông tin và ứng dựng tiến bộ khoa học công nghệ thực hiện kiểm toán năng lượng cho 4 nhà máy giấy tại cụm khu công nghiệp xã Phú Lâm, huyện Tiên Du. Kết quả 4 doanh nghiệp sản xuất giấy đã tiết kiệm được mỗi năm là 133.336 kwh điện, 112 tấn than và 81 tấn củi, đồng thời góp phần giảm 115,5 tấn CO2 khí thải ra môi trường.

Theo Sở KH &CN tỉnh Bắc Ninh, các giải pháp tiết kiệm năng lượng được áp dụng không chỉ tiết kiệm kinh phí đầu tư cho sản xuất mà còn tác động đến nhận thức của chủ doanh nghiệp, thợ kim khí giúp họ lựa chọn công nghệ, tổ chức sản xuất hợp lý để tạo ra sản phẩm chất lượng, hạ giá thành, tăng sức cạnh tranh trên thị trường. Đồng thời sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả cũng góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Phương Bắc