Hiện nay, 80% người nông dân vẫn sử dụng phương pháp phơi sấy tự nhiên. Đây là phương pháp dễ thực hiện, chi phí thấp, tuy nhiên nhược điểm là bị ảnh hưởng yếu tố thời tiết, an toàn vệ sinh, hao hụt cao, tốn nhân công… Trước thực tế đó, rất cần thiết tăng cường ứng dụng công nghệ, đưa các thiết bị sấy vào quá trình chế biến, bảo quản nông sản. Thiết bị sấy hiện đại có thể hạn chế các nhược điểm của phơi sấy tự nhiên, tuy nhiên chi phí đầu tư cao và tốn nhiên liệu.

Chính vì vậy, máy sấy năng lượng mặt trời là một giải pháp hữu hiệu có thể giải quyết bài toán trên. Thiết bị tận dụng tối đa nguồn năng lượng mặt trời để sấy các loại nông, thủy, hải sản. Từ đó mang lại những lợi ích rõ ràng cho người sử dụng. Cụ thể, tiết kiệm từ 40-80% chi phí vận hành so với các dòng máy sấy động hay tĩnh khác hoặc so với các loại lò sấy đốt than, củi, trấu... Rút ngắn từ 30-50% thời gian sấy, không lo tốn điện, không phụ thuộc vào thời tiết. Cùng với đó, chất lượng nông thủy sản được bảo quản tốt hơn.

Mới đây, tại Chợ công nghệ và thiết bị chuyên ngành (Techmart 2021), Công ty Cổ phần Thiết bị Năng lượng Bền vững VIệt Nam - SETECH đã mang tới thiết bị sấy ứng dụng năng lượng mặt trời, hướng tới mục tiêu công nghệ bền vững cho nông sản Việt.

Có nhiều loại thiết bị sấy với năng suất từ nhỏ đến lớn. Mức năng suất nhỏ nhất từ 50-80 kg tươi/mẻ dùng cho các cơ sở nhỏ, hộ gia đình. Mức năng suất lớn đạt trên 1 tấn tươi/mẻ, phù hợp quy mô công nghiệp. Máy sấy năng lượng mặt trời bao gồm 4 bộ phận chính: buồng sấy, bộ phận thông gió và tải ẩm, bộ cấp liệu và lấy sản phẩm; bộ cấp nhiệt. Các bộ phận này phối hợp nhau tạo nên một máy sấy năng lượng mặt trời hoàn chỉnh. Thiết bị hoạt động dựa trên cơ sở bức xạ nhiệt từ ánh nắng mặt trời, và tận dụng nhiệt độ của mặt trời đưa vào bên trong để tiến hành sấy khô sản phẩm.

Máy sấy sẽ được đặt ngoài trời để sử dụng trực tiếp nguồn năng lượng mặt trời. Quạt ly tâm sẽ hoạt động liên tục để thổi khí nóng từ buồng thu hồi nhiệt xuống buồng sấy. Quạt hút lưu chuyển không khí bên trong nhà sấy, lấy khí ẩm ra ngoài. Hai thiết bị trên được điều khiển bằng biến tần dựa theo tín hiệu độ ẩm. Nhiệt độ bên trong máy hoặc có thể điều khiển on/off bằng tay.

Máy sấy năng lượng mặt trời sử dụng nguyên lý hiệu ứng nhà kình. Về cấu tạo, buồng sấy của máy được làm hoàn toàn bằng tấm nhựa thu nhiệt. Từ đó các tấm nhựa thu nhiệt này sẽ hấp thu bức xạ nhiệt mặt trời. Và đưa lượng bức xạ này vào bên trong buồng sấy. Lượng nhiệt mặt trời khi đã vào bên trong buồng sấy thì không thể nào thoát ra được. Từ đó giúp nhiệt độ bên trong nhà sấy luôn cao gấp 1.3 đến 1.5 lần so với bên ngoài. Từ đó giúp bà con tiết kiệm ít nhất 30% thời gian sấy so với phơi sấy truyền thống. Hơn nữa, nhà sấy rất dễ sử dụng, có thể giám sát và điều khiển từ xa. Vì vậy, người dân có thể chủ động được thời gian bảo quản nông sản.

Hiện nay, nhà sấy năng lượng mặt trời đã dần trở nên quen thuộc với các cơ sở sản xuất thực phẩm sấy, từ đó tạo ra chuỗi sản phẩm sấy thân thiện với môi trường, nâng cao nhận dạng cho các thương hiệu. Với máy sấy năng lượng mặt trời, người sử dụng không cần tốn nhiều thời gian vào việc quan sát và đảo trở sản phẩm, chỉ cần sơ chế sạch sản phẩm, sau đó đưa vào nhà sấy rồi bật công tắc cho máy sấy hoạt động và đợi thời gian thích hợp nghiệm thu thành phẩm.

Máy sấy năng lượng mặt trời sau khi được triển khai sẽ giúp tiết kiệm chi phí sản xuất, chi phí điện năng, làm tăng lợi nhuận khi bán thành phẩm. Máy sấy không phụ thuộc vào thời tiết do có tích hợp các công nghệ sấy lạnh và sấy thanh nhiệt. Sự tích hợp này đảm bảo người dùng có thể sấy được cả ngày lẫn đêm, ngay cả khi thời tiết xấu. Máy sấy có thiết bị hỗ trợ nhiệt đi kèm, khi nhiệt độ trong buồng sấy không đủ thì bộ hỗ trợ nhiệt tự động bật lên để cung cấp nhiệt. Như vậy, người sử dụng vẫn có thể đạt được năng suất sấy cao như bình thường.

Nhờ việc tận dụng tối đa nguồn năng lượng mặt trời, máy sấy năng lượng mặt trời có thể giúp tiết kiệm từ 30-75% chi phí vận hành cho người sử dụng. Ngoài ra, giải pháp này còn đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm do diễn ra trong môi trường kín, giảm thất thoát sản lượng trong quá trình sấy, đồng thời giảm phát thải khí CO2 giúp bảo vệ môi trường.

Thiết bị sấy năng lượng mặt trời có thể sấy được đa dạng rất nhiều sản phẩm khác nhau. Điển hình như thực phẩm: hoa quả, nông, thủy, hải sản, bún, bánh… Đặc biệt, thiết bị còn có thể sấy các sản phẩm khác như phân bón, vật liệu từ giấy, lá cây…

Đến nay, Công ty SETECH đã sấy thử và lắp đặt thành công nhiều nhà sấy năng lượng mặt trời cho bà con nông dân ở nhiều vùng miền. Phải kể đến như Nhà sấy nấm bào ngư đặt tại Củ Chi, Nhà sấy bánh phồng tôm tại Cà Mau, Nhà sấy cơm cháy chà bông đặt tại Bình Chánh, Nhà sấy nấm Linh chi - Long An… Các công trình đều mang lại kết quả hoạt động tốt, góp phần nâng cao năng suất, sản lượng và chất lượng cho bà con.