Hội thảo là một trong những hoạt động chuyên môn quan trọng trong khuôn khổ chuỗi sự kiện Hội chợ Triển lãm thiết bị tiết kiệm năng lượng và chuyển đổi xanh năm 2025.

Phát biểu tại hội thảo, bà Nguyễn Thị Lâm Giang - Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương) nhấn mạnh: Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả không chỉ là một giải pháp kinh tế mà đã trở thành một trụ cột quan trọng trong chiến lược phát triển quốc gia, gắn liền với mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.

Công nghệ được xem là chìa khóa, là động lực để vượt qua các thách thức về năng lượng và môi trường. Những hệ thống và thiết bị công nghệ hiện đại không chỉ giúp giám sát, quản lý và tối ưu hóa tiêu thụ năng lượng mà còn tạo ra những mô hình vận hành mới trong sản xuất và kinh doanh. Công nghệ bao gồm từ hệ thống quản lý năng lượng thông minh, thiết bị hiệu suất cao đến giải pháp IoT/AI để tối ưu hóa tiêu thụ năng lượng. Không chỉ dừng lại ở việc tiết kiệm chi phí, các công nghệ này còn hỗ trợ doanh nghiệp đạt các tiêu chí về môi trường, ESG và phát thải; tăng cường hiệu quả vận hành dây chuyền sản xuất; tạo ra mô hình sản xuất xanh và bền vững; đáp ứng yêu cầu của các tiêu chuẩn quốc tế. Đây là xu thế tất yếu, và doanh nghiệp nào đi trước sẽ có lợi thế cạnh tranh bền vững hơn.

Hội thảo được tổ chức với mục tiêu tạo diễn đàn để các cơ quan quản lý nhà nước, cộng đồng doanh nghiệp, các chuyên gia, các nhà khoa học và các đối tác quốc tế chia sẻ thông tin, phổ biến tri thức, giới thiệu và cập nhật các xu hướng công nghệ tiên tiến, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, thảo luận và đề xuất các giải pháp phù hợp với Việt Nam. 

"Thông qua các bài tham luận, hội thảo sẽ cung cấp một bức tranh toàn diện về xu hướng công nghệ tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam và thế giới. Đồng thời, gợi mở những đề xuất cơ chế chính sách nhằm hỗ trợ doanh nghiệp đẩy mạnh thực hành sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả", bà Nguyễn Thị Lâm Giang nhấn mạnh.

Chia sẻ tại hội thảo, Tiến sỹ Hoàng Anh, Khoa Điện, Trường Điện - Điện tử, Đại học Bách Khoa Hà Nội cho biết: Nhu cầu điện năm 2023 là hơn 270 tỷ kWh và dự báo đạt 400-250 tỷ kWh vào năm 2030. Trong đó, các lĩnh vực tiêu thụ năng lượng nhiều gồm: công nghiệp nặng (thép, xi măng, hóa chất); đô thị & tòa nhà (điều hòa, chiếu sáng, thang máy); giao thông (vận tải, đường bộ, logistics). 

Xu hướng công nghệ tiết kiệm năng lượng trong công nghiệp gồm: công nghệ số (IoT, AI/ML, EMS/SCADA); thiết bị hiệu suất cao (Động cơ IE3-IE4, lò hơi/đầu đốt hiệu suất cao…); tối ưu hệ thống nhiệt-lạnh-khí nén (Chiller IEER cao, điều khiển thông minh); tích hợp năng lượng tái tạo và lưu trữ; chiếu sáng thông minh (LED, cảm biến điều khiển tự động).

Xu hướng công nghệ tiết kiệm năng lượng trong đô thị và xây dựng gồm: smart City/Smart Building; vật liệu và công trình xanh; lưới điện thông minh; điện hóa giao thông; hệ thống hiệu suất cao; năng lượng tái tạo và BESS phân tán.

Ông Nguyễn Trọng Hậu - Công ty Cổ phần Giải pháp Công nghệ Việt Nam cũng có bài trình bày về ứng dụng IoT-AI trong giám sát và tối ưu hệ thống năng lượng. Theo ông Hậu, hệ thống quản lý năng lượng bằng IoT-AI giúp: dữ liệu được lưu trữ liên tục theo tần suất theo giây, phút, giờ; dữ liệu được thống kê trực quan; phát hiện những khoảng thời gian tiêu thụ năng lượng bất thường; phân tích dữ liệu theo giờ, ngày, tháng, năm giúp cho việc thực hiện biện pháp ứng phó với đỉnh phụ tải, thực hiện chương trình DR.

Do đó, IoT- AI là trụ cột trong chuyển đổi số năng lượng; mang lại lợi ích toàn diện (kinh tế – vận hành – an toàn – môi trường); giảm chi phí, tăng hiệu suất thiết bị, giảm sự cố; tạo nền tảng dữ liệu cho Smart Factory/Smart Building; giúp doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh vượt trội.

Tiến sỹ Nguyễn Thành Trung - Trưởng nhóm chuyên môn Năng lượng và Môi trường, Khoa kỹ thuật môi trường, Trường Đại học Xây dựng cho rằng, để nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng thì các trung tâm thương mại và cơ sở sản xuất nên ưu tiên triển khai các giải pháp gồm: sử dụng chiller hiệu suất cao kết hợp thiết bị biến tần (máy nén – bơm – quạt); kiểm soát rò lọt khí để hạn chế tổn thất và quá tải hệ thống; áp dụng điều khiển thông minh theo nhu cầu cho gió tươi và thông gió; thu hồi nhiệt và tái sử dụng cho nước nóng; triển khai đo lường - giám sát liên tục để duy trì hiệu suất và cảnh báo sai lệch.

“Luật SDNL TK&HQ đã thể chế hóa chủ trương, đường lối quan điểm nhất quán của Đảng, và Nhà nước, xác định SDNL TK&HQ là chính sách được ưu tiên hàng đầu, giữ vai trò quan trọng trong việc thực hiện chiến lược phát triển kinh tế gắn với an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường, phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước và hội nhập kinh tế quốc tế”, ông Nguyễn Văn Long nhấn mạnh.

Tại hội thảo các đại biểu đã thảo luận, đóng góp ý kiến, đặt câu hỏi về các nội dung liên quan đến công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Các ý kiến của đại biểu, cùng mô hình triển khai thực tiễn các giải pháp tiết kiệm năng lượng hiệu suất cao của các doanh nghiệp sẽ giúp Bộ Công Thương xây dựng, đề xuất các cơ chế, chính sách, giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phù hợp, đóng góp thiết thực cho hành trình sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả và chuyển đổi xanh tại Việt Nam.