Tại nhiều trang trại trồng thanh long, hoa, nuôi cấy mô…
ở một số địa phương trên cả nước, từ nhiều năm nay, bóng đèn sợi đốt vẫn được sử
dụng để chiếu sáng cho cây trồng nhằm kích thích cây tăng trưởng. Tuy nhiên, đèn
sợi đốt cho ánh sáng mạnh mà không đều nên khi sử dụng để chiếu sáng, khu vực
cây trồng gần bóng đèn sẽ sinh trưởng mạnh hơn khu vực ở xa bóng đèn. Thêm đó,
đèn sợi đốt lại tiêu tốn rất nhiều điện năng trong sử dụng. Ước tính, lượng điện
năng tiêu thụ hàng năm cho ngành nông nghiệp Lâm Đồng chiếm đến 60% lượng tiêu
thụ của toàn tỉnh, trong đó có một phần không nhỏ dành cho chiếu
sáng.
Xuất phát từ thực tế đó, bắt đầu từ năm 2005, Công ty CP
bóng đèn phích nước Rạng Đông bắt đầu liên kết với Trung tâm Đèn tiết kiệm điện
năng và dung dịch hoạt hóa điện hóa triển khai thực hiện dự án sử dụng bóng đèn
huỳnh quang trong chiếu sáng nông nghiệp. Dự án bắt đầu triển khai chiếu sáng
cho hoa cúc tại Đà Lạt – Lâm Đồng vào năm 2005-2006. Sau khi đạt được những
thành công bước đầu, dự án tiếp tục được triển khai trong chiếu sáng cho phòng
nuôi cấy mô tại Sở Khoa học Công nghệ Phú Yên; chiếu sáng cho thanh long tại
Bình Thuận và Tiền Giang.
TS. Nguyễn Văn Khải - Cựu Giám đốc Trung tâm Đèn tiết
kiệm điện năng và dung dịch hoạt hóa điện hóa, người trực tiếp nghiên cứu, tạo
ra các loại đèn cho chiếu sáng nông nghiệp cho biết: “Ưu điểm của việc sử dụng
bóng đèn compact huỳnh quang 3 phổ cho chiếu sáng nông nghiệp nằm ở kết cấu đặc
biệt của loại đèn vốn được ví như “mặt trời nhân tạo” dành riêng cho nông nghiệp
này. Bóng đèn được phủ một lớp huỳnh quang bên ngoài thành ống, cho phổ ánh sáng
tập trung vào ánh sáng xanh và đỏ, giúp kích thích cây trồng thực hiện phản ứng
quang học, từ đó kích thích tăng trưởng. Cho nên, dù cây được trồng trong phòng
nuôi cấy mô, không tiếp xúc với ánh sáng mặt trời hoặc vào ban đêm, cây vẫn thực
hiện tốt quá trình quang hợp. Bên cạnh đó, bóng đèn huỳnh quang còn cho ánh sáng
đều khắp nên cây trồng tăng trưởng đều đặn”.
Do chủ yếu được sử dụng để treo lắp ngoài trời nên bóng
đèn huỳnh quang dùng cho nông nghiệp có kết cấu bầu nhựa, kín nhằm chống nước,
chống ẩm, đảm bảo độ bền và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Không chỉ mang lại hiệu quả cao trong kích thích cây
trồng tăng trưởng, sử dụng bóng đèn huỳnh quang trong chiếu sáng cho nông nghiệp
còn có hiệu quả cao trong tiết kiệm điện. Bởi cùng sử dụng một số lượng bóng đèn
như nhau nhưng bóng đèn huỳnh quang có tuổi thọ trung bình gấp khoảng 6 lần bóng
đèn tròn và có khả năng tiết kiệm khoảng 80% điện năng so với đèn sợi đốt.
Từ cuối năm 2006, được sự ủng hộ nhiệt tình của ông
Huỳnh Văn Tý – Bí thư Tỉnh uỷ Bình Thuận, Trung tâm Sedec Bình Thuận, những
hécta thanh long đầu tiên ở Bình Thuận dùng bóng compact 20W thay cho bóng dây
tóc sáng 60-75W đã được thử nghiệm. Số đèn này đã được chứng nhận tiết kiệm điện
ít nhất 30%, sản lượng không đổi, số vườn thanh long được chiếu sáng nhiều hơn,
tổng sản lượng tăng lên.
Tại hộ nhà ông Nguyễn Văn Tập - phường 8 – TP. Đà Lạt đã
sử dụng bóng đèn compact Rạng Đông 20W có phổ thích hợp thay thế bóng đèn tròn
100W tại 2 sào vườn trồng hoa cúc của gia đình. Sau 1 vụ hoa 3,5 tháng, gia đình
ông đã tiết kiệm được 24 triệu đồng tiền điện. Đặc biệt, cây hoa phát triển tốt,
chất lượng đồng đều.
Cũng trong năm 2006, phòng cấy mô của Sở Khoa học Công
nghệ Phú Yên thay 200 đèn compact cho hệ thống đèn cũ, mỗi tháng giảm được hơn 2
triệu đồng tiền điện. Không những vậy, thời gian trồng cây còn giảm từ 8 tháng
xuống còn 4 tháng. Cây con to hơn, thẳng hơn, cao hơn, lá nhiều hơn xanh hơn,
đem trồng ít chết hơn so với trước.
Tại 3 hộ nông dân miền Trung trồng thanh long trái vụ,
với 220 bóng đèn compact thay thế cho hệ thống đèn dây tóc cũ nhằm kích thích ra
hoa, tăng trái, mỗi năm lượng điện tiêu thụ đã giảm đáng kể.
Để đạt được hiệu quả lớn như vậy, dự án đã trải qua
những giai đoạn rất khó khăn. Ông Nguyễn Văn Trinh – Phó ban Kỹ thuật và
Marketting – Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông cho biết: “Thời gian đầu,
người dân chưa nhận thức được những hiệu quả cao trong sử dụng các loại đèn này.
Nhất là giá thành để đầu tư một hệ thống đèn compact huỳnh quang tiết kiệm điện
có sự chênh lệch khá cao so với đèn sợi đốt truyền thống. Tuy nhiên, khi triển
khai, dự án đã chứng minh tính hiệu quả qua những số liệu tiết kiệm thực tế. Do
vậy, đến thời điểm này, dự án đã dần được người dân ủng hộ. Số bóng đèn được bán
đang tăng lên”.
Từ những thành công bước đầu thu được trong dự án chiếu
sáng nông nghiệp, thời gian tới, Công ty CP Bóng đèn Phích nước Rạng Đông sẽ
triển khai dự án sâu rộng tới nhiều địa phương hơn nữa. Đặc biệt, dự án đang
tiếp tục nghiên cứu phương pháp ứng dụng đèn LED cho chiếu sáng cho nông nghiệp,
cho hiệu quả cao hơn dùng đèn compact. Đây được cho là một dự án sẽ tạo được
bước đột phá mạnh mẽ cho nông nghiệp nước ta.
Theo KTVN