Trung tâm Phát triển Công nghệ cao, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tổ chức Hội nghị tổng kết dự án và trao đổi về phát triển chiếu sáng LED ở Việt Nam.

Hội nghị có sự tham gia của nhiều nhà khoa học, các chuyên gia cố vấn, các doanh nghiệp trong ngành Chiếu sáng đã đồng hành với Dự án trong 4 năm qua.

Tại Hội nghị, TS. Nguyễn Văn Thao đã trình bày những kết quả đạt được của Dự án Phát triển và Thúc đẩy công nghệ LED cho chiếu sáng chung của Việt Nam. Theo đó, Dự án đã hỗ trợ xây dựng và phát triển chính sách, quy định, tiêu chuẩn, tạo hành lang pháp lý cho việc phát triển bền vững công nghệ chiếu sáng Led. Lộ trình phát triển ngành công nghiệp chiếu sáng LED tại Việt Nam đến năm 2025 đã được xây dựng và chuyển giao cho các ban, ngành, bộ có liên quan. Đây là một công trình nghiên cứu khoa học nghiêm túc, công phu do một tập thể các nhà khoa học, các nhà sản xuất và khai thác các thiết bị chiếu sáng, các nhà hoạch định chính sách phát triển công nghệ tham gia xây dựng và đóng góp ý kiến.

Lộ trình đã đưa ra những dự đoán về sự tiến bộ của công nghệ LED, sự phát triển của thị trường chiếu sáng LED ở  trên thế giới cũng như ở Việt Nam và các đề xuất nên phát triển công nghệ LED cho chiếu sáng tại Việt Nam; là một tài liệu tham khảo rất hữu ích, giúp cho các nhà nghiên cứu và phát triển (R&D), các nhà sản xuất cũng như các nhà hoạch định chính sách xây dựng định hướng phát triển công nghệ, sản xuất và thị trường phù hợp, giảm bớt các rủi ro có thể xảy ra. 

Dự án đã soạn thảo 03 Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) cho các sản phẩm chiếu sáng LED, đã chuyển giao cho Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam, thuộc Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng và đã được Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành ngày 31 tháng 12 năm 2017. 01 TCVN khác cho “Đèn điện LED chiếu sáng đường và phố –Hiệu suất năng lượng” đã được Dự án soạn thảo, được chuyển giao cho Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam, Tổng cục Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng Việt Nam xem xét và đã trình Bộ Khoa học & Công nghệ để phê duyệt và ban hành. 02 tiêu chuẩn kỹ thuật chiếu sáng của Việt Nam sử dụng công nghệ LED trong các công trình giao thông đường bộ & đường hầm đã được Dự án xây dựng, được chuyển giao cho Bộ Xây dựng để xem xét, phê duyệt và ban hành.

Chương trình chứng nhận và dán nhãn năng lượng cho các sản phẩm chiếu sáng LED do Dự án nghiên cứu, đề xuất đã được Bộ Công Thương chấp nhận và được Chính phủ công bố tại Quyết định số 04/2017/QĐ-TTg. Bộ Công Thương đã và đang triển khai thực hiện theo Quyết định số 4889/QĐ-BCT, ngày 27 tháng 12 năm 2018.

Dự án cũng đã cung cấp phần mềm quản lý nhiệt ANSYS Icepak dùng để thiết kế các bộ tản nhiệt và phần mềm thiết kế các bộ nguồn điều khiển cho đèn LED;  tổ chức các khóa đào tạo hướng dẫn sử dụng hai phần mềm  trên tại các trung tâm R&D và các xưởng sản xuất của hai nhà máy.

Dự án đã cung cấp 03 chuyên gia trong nước và 05 chuyên gia quốc tế hỗ trợ hai nhà sản xuất cải thiện chất lượng sản phẩm chiếu sáng LED nhằm đáp ứng các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế, bao gồm cả hướng dẫn đo lường và kiểm soát chất lượng của các sản phẩm chiếu sáng Led.

Đồng thời, Dự án đã tổ chức 05 khóa đào tạo về "Công nghệ chiếu sáng LED cơ bản và tiên tiến trong chiếu sáng chung", "Thiết kế, lắp đặt, vận hành, bảo trì và quản lý hệ thống chiếu sáng LED" và "Giải pháp chiếu sáng thông minh và đầu tư tài chính cho chiếu sáng đô thị tại Việt Nam". Có 303 kỹ sư, cán bộ kỹ thuật từ các cơ sở sản xuất, kinh doanh và các công ty chiếu sáng trên toàn quốc đã tham dự các khóa đào tạo.

Đặc biệt, đã có 10 Dự án trình diễn hệ thống chiếu sáng LED trong nhà và ngoài trời đã hoàn thành. Theo tính toán, tác động gián tiếp từ hỗ trợ kỹ thuật của Dự án trong 10 năm tới là: Năng lượng tiết kiệm cộng dồn: 150.534 MWh - vượt mức so với chỉ tiêu đặt ra ban đầu 3.000 MWh; lượng giảm khí CO2 cộng dồn : 130.197 ktonnes - vượt mức so với chỉ tiêu đặt ra ban đầu 1.000 ÷ 5.154 ktonnes.

Tại Hội nghị, ông Nguyễn Thành Phương, Công ty Seoul Semiconductor cũng nêu ra xu hướng chiếu sáng Led có sự tích hợp giữa hiệu suất và công nghệ để tăng hiệu suất phát quang và tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường.

Bà Caitlin Wiesen, Đại diện thường trú của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam phát biểu đánh giá về Dự án

Bà Caitlin Wiesen, Đại diện thường trú của Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam đánh giá về Dự án như sau: “Những bước tiến mà chúng tôi đã cùng nhau thực hiện trong bốn năm qua là rất đáng kể. Năm 2014, trước dự án LED khởi động, các công ty Việt Nam đã sản xuất chưa tới 1% thị phần đèn LED trong nước và ngày nay họ chiếm 49% thị phần trong nước, với khoảng 15.000 nhà bán lẻ LED được chứng nhận. Điều đó có nghĩa là quá trình chuyển đổi LED mở ra nhiều lợi ích cho chính phủ, doanh nghiệp và người tiêu dùng”.

Theo bà Caitlin Wiesen, khi chuyển đổi thị trường LED trong nước, nhà sản xuất đèn LED vừa và nhỏ có thể cần hỗ trợ giúp họ đáp ứng các yêu cầu tối thiểu về tiêu chuẩn sản phẩm. Hỗ trợ kỹ thuật để nâng cấp hệ thống quản lý sản xuất và kinh doanh và cơ sở hạ tầng sẽ là chìa khóa, cũng như các cơ chế tài chính sáng tạo phù hợp với thị trường này.

Đầu tư tư nhân là rất quan trọng để trang bị thêm cơ sở hạ tầng chiếu sáng đường phố công cộng với đèn LED xem xét khả năng tài chính công có hạn ở Việt Nam. Ngành công nghiệp LED trong nước đã bắt đầu liên kết với công nghệ thông tin và truyền thông và hệ thống thông minh.

Công nghệ chiếu sáng LED có thể giảm mức sử dụng năng lượng từ 50% đến 80% so với đèn Florescent (FL), đèn phóng điện cường độ cao (HID) và đèn sợi đốt truyền thống. Điều này góp phần quan trọng để đáp ứng các mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính, tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững cho quốc gia.

Tin, ảnh: Nga Lan