Thiếu tá Nguyễn Văn Chiến, phụ trách hệ thống điện trên đảo Trường Sa Đông cho biết: "Tôi đã 8 lần ăn Tết ngoài đảo, hệ thống điện trước phụ thuộc máy phát điện, chưa có hệ thống năng lượng sạch nên vui chơi, hoạt động văn hóa văn nghệ giảm hơn, phụ thuộc nguồn điện. Sau này, đảm bảo từ hậu cần đến trang thiết bị hệ thống năng lượng, nên đời sống cán bộ chiến sỹ trên đảo ngày càng tốt hơn".

Trước đây, trong điều kiện ở xa đất liền, các đảo ở Trường Sa chủ yếu sử dụng máy nổ chạy dầu để phát điện phục vụ sinh hoạt, thắp sáng và làm việc của bộ đội và nhân dân trên đảo. Nguồn năng lượng này khá tốn kém lại không ổn định, phát ra tiếng ồn lớn và gây ô nhiễm môi trường, nên thường chỉ dùng vài giờ vào buổi tối và trong trường hợp thật cần thiết. Nhưng 10 năm trở lại đây, các đảo ở Trường Sa đã được đầu tư lắp đặt hệ thống điện năng lượng sạch, tận dụng cái nắng, cái gió ở Trường Sa để thành năng lượng điện phục vụ sinh hoạt và huấn luyện cũng như sẵn sàng chiến đấu.

Không những vậy, hệ thống điện năng lượng sạch ở Trường Sa luôn được đầu tư nghiên cứu, thử nghiệm và cải tiến, để điện ở Trường Sa ngày một “sáng hơn”. Thượng úy Dương Tuấn Hải, phụ trách hệ thống điện trên đảo Đá Đông A cho biết, đảo đã được lắp đặt và đưa vào hoạt động thử nghiệm hệ thống điện năng lượng sạch 3 pha từ quý 4 năm 2021.

"Điện này rất mạnh, khỏe, dòng 3 pha ổn định, thí điểm để tầm sử dụng quy mô lớn hơn, cao hơn so với dòng điện 1 pha. Theo lý thuyết 1 giờ sản sinh ra với quạt gió và hệ thống pin trên đảo thì một giờ tầm 25 ký, điều kiện ngày mưa và không nắng như hôm nay, dự trữ được 3 ngày không cần nạp thêm, hiện dùng một ngày chỉ khoảng 5 ký" - Thượng úy Dương Tuấn Hải nói.

Hệ thống năng lượng sạch với công nghệ hiện đại, quản lý bằng máy tính, cũng đòi hỏi những chiến sỹ vận hành luôn phải tìm tòi và học tập bổ sung kiến thức, để vận hành hệ thống an toàn, hiệu quả.

"Đội bảo dưỡng trong đất liền có ai ra thay thế (linh kiện) kịp thời được đâu, nên mình phải học hỏi, tìm hiểu để sửa chữa. Mới đầu tiếp xúc cũng khó, hiện tôi duy trì bảo quản bảo dưỡng kiểm tra định kỳ…" - anh Trần Văn Đức, nhân viên trạm nguồn đảo Đá Tây A chia sẻ.

Vượt qua những khó khăn của cái nắng, cái gió khắc nghiệt của biển đảo Trường Sa, cán bộ chiến sỹ vận hành hệ thống năng lượng sạch trên các đảo luôn nỗ lực chăm sóc cần thận từng con ốc, từng mối nối dây, để chiến thắng căn bệnh “rỉ sét” có thể làm ảnh hưởng đến hệ thống điện. Tuy nhiên, sự khắc nghiệt của khí hậu ở Trường Sa, cũng khiến một số công trình điện xuống cấp, hư hỏng. Như ở những đảo có hệ thống năng lượng sạch được đầu tư từ cách đây 10 năm, hệ thống pin, ắc quy dự trữ năng lượng đã đến thời gian phải thay thế, nâng cấp.

Chiến sỹ Hoàng Minh Thạo, phụ trách hệ thống điện trên đảo Trường Sa trăn trở: “Hệ thống cũng đến hạn 5 năm rồi, pin mặt trời, ắc quy kém khiến hiệu suất chỉ còn 60-70% không như trạm mới. Giải pháp thứ nhất cần thường xuyên chăm sóc bảo quản hệ thống, phải yêu nghề và được đào tạo cơ bản. Hai là những đơn vị trong đất liền phải thường xuyên bảo trì, bảo dưỡng, thay thiết bị, đảm bảo tuổi thọ hệ thống".

Dù còn khó khăn, thách thức trong việc duy tu, bảo dưỡng hệ thống điện năng lượng sạch nhưng các chiến sỹ vận hành hệ thống này vẫn đang từng ngày, từng giờ nỗ lực, quyết tâm vì dòng điện thắp sáng Trường Sa. Trường Sa hôm nay rực sáng hàng đêm, không chỉ bởi ánh điện lung linh giữa trùng dương bao la, mà còn vì có ý chí vững vàng quyết tâm bảo vệ chủ quyền biển đảo Tổ quốc. Trong đó, phải nhắc đến tình yêu nghề của những cán bộ chiến sỹ vận hành hệ thống năng lượng sạch trên các điểm đảo của huyện đảo Trường Sa.