Trong giai đoạn 2010 – 2021, các chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả nói chung, sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả nói riêng đã đi vào cuộc sống. Người dân, doanh nghiệp đã ý thức tốt hơn và thực thi được nhiều giải pháp tiết kiệm năng lượng/tiết kiệm điện hiệu quả hơn.

Trong giai đoạn 2010 – 2021, cả nước tiết kiệm được 37,1 tỷ kWh điện, tương ứng với 66.781 tỷ đồng tiền điện (tạm tính giá điện bình quân bằng 1.800đ/kWh). Kết quả tiết kiệm điện năm sau cao hơn năm trước, mức tiết kiệm bình quân/năm tương ứng 2% điện thương phẩm.

Bên cạnh đó, hệ số đàn hồi điện (tăng trưởng GDP/tăng trưởng điện) đã giảm từ 2 lần (năm 2010) xuống còn 1,49 lần (năm 2021), điều đó khẳng định sử dụng điện có xu thế tiết kiệm và hiệu quả hơn qua các năm. Tuy nhiên, so với thế giới và khu vực thì vẫn còn cao (bình quân hệ số đàn hồi của các nước sử dụng năng lượng hiệu quả là dưới 1 lần). 

Để có được những kết quả trên, EVN đã bám sát các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công Thương, đồng thời, chủ động ban hành các chỉ đạo điều hành kịp thời, tổ chức triển khai tại các Tổng công ty Điện lực/Công ty Điện lực trực thuộc, đạt kết quả tiết kiệm điện cao.

Các chương trình tiết kiệm điện trọng tâm đã triển khai sâu rộng trong giai đoạn này, bao gồm: Các chương trình tuyên truyền tiết kiệm điện; thực hiện giảm tổn thất điện năng; khuyến khích doanh nghiệp tham gia điều chỉnh phụ tải điện; đề xuất các cơ chế chính sách khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả, Chương trình giờ trái đất; Chương trình gia đình tiết kiệm điện...

Ông Dương Quang Thành, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn điện lực VN cho biết, là đơn vị đi đầu trong các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong xã hội, trong giai đoạn 2022-2025 EVN sẽ tiếp tục thực hiện Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (SDNLTK&HQ) nói chung và sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả nói riêng, các Chương trình quốc gia về SDNLTK&HQ, Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản chỉ đạo của Bộ Công Thương. 

Cùng với đó, kế hoạch tiết kiệm điện giai đoạn 2022 - 2025 nhấn mạnh vào việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả các chương trình tiết kiệm điện để toàn thể nhân dân, các tổ chức, cá nhân, khách hàng sử dụng điện nhận thấy phải có trách nhiệm trong việc sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả.

“Các hoạt động tiết kiệm điện phải được thực hiện thường xuyên, liên tục, tạo nên ý thức tự giác trong mọi hoạt động của xã hội, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Toàn thể nhân dân, các doanh nghiệp, các cơ quan, đơn vị tham gia và thực hiện các giải pháp sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm (theo tinh thần Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị)”, ông Thành nhấn mạnh.

Việc thực hiện kế hoạch tiết kiệm điện giai đoạn này cần bám sát mục tiêu giảm tổn thất điện năng trên toàn hệ thống điện xuống dưới 6%; Điện tử hóa các tài liệu tuyên truyền, triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền tiết kiệm điện sâu rộng trên phạm vi cả nước, thường xuyên, liên tục, trên các kênh truyền thông truyền thống và mạng xã hội; Giảm công suất đỉnh của hệ thống điện quốc gia thông qua thực hiện các chương trình quốc gia về quản lý nhu cầu điện và điều chỉnh phụ tải điện (DR), ít nhất 1.500MW vào năm 2025.

Để thực hiện các kế hoạch và mục tiêu trên, cần thực hiện một cách đồng bộ các chương trình và giải pháp. Trong đó, nhấn mạnh việc thực hiện các giải pháp truyền thông tới tất cả các cơ sở sử dụng điện từ 1 triệu kWh/năm trở lên hông qua hình thức trực tiếp hoặc qua các Hội thảo/hội nghị chuyên đề. Các cơ sở sử dụng điện từ 1 triệu kWh/năm trở lên phải tiết kiệm ít nhất 2% điện năng tiêu thụ trên một đơn vị sản phẩm mỗi năm.

Bên cạnh đó, duy trì, tăng cường tư vấn, hỗ trợ các giải pháp SDNLTK&HQ, điều chỉnh phụ tải điện (DR) và chăm sóc khách hàng miễn phí đối với 10.049 khách hàng có mức tiêu thụ điện từ 1 triệu kWh/năm trở lên. Thực hiện các sự kiện điều chỉnh phụ tải điện phi thương mại (DR) theo yêu cầu của các cấp điều độ, dự kiến công suất đỉnh điều chỉnh phụ tải điện các năm trong giai đoạn 2022 - 2025 ≥ 1.500MW. 

Ngoài ra, căn cứ vào tình hình thực tế và các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện các chương trình tiết kiệm điện trong thời gian qua, EVN kiến nghị Thủ tướng chính phủ giao các Bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đẩy mạnh công tác kiểm tra, đôn đốc, thực hiện các giải pháp tiết kiệm điện nói riêng và các giải pháp tiết kiệm năng lượng nói chung nhằm thực hiện thành công các mục tiêu đã được Thủ tướng Chính phủ giao tại Chỉ thị số 20/CT-TTg. 

EVN kiến nghị Bộ Công Thương sớm rà soát kiến nghị Chính phủ, Quốc hội sửa đổi bổ sung Luật Sử dụng NLTK&HQ (năm 2010) theo hướng chuyển từ cơ chế “tự nguyện” sang “bắt buộc”; bổ sung hoạt động mô hình kinh doanh ESCO; quy định rõ trách nhiệm quản lý của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền về quản lý năng lượng…

Đồng thời, phối hợp với Bộ Tài chính nghiên cứu ban hành: cơ chế, chính sách thúc đẩy thị trường cung cấp các dịch vụ tiết kiệm năng lượng theo mô hình ESCO; cơ chế tài chính để hỗ trợ, khuyến khích người dân, doanh nghiệp sử dụng các sản phẩm và thiết bị có hiệu suất cao; cơ chế tài chính cho EVN thực hiện các nội dung, chương trình về thúc đẩy thực hiện tiết kiệm điện và tuyên truyền tiết kiệm điện.

Nghiên cứu ban hành cơ chế khuyến khích phát triển các nguồn năng lượng phân tán, năng lượng mới và năng lượng tái tạo, ưu tiên tự dùng để phát huy tiềm năng thiên nhiên; hỗ trợ, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận các nguồn năng lượng xanh, sạch, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng và bảo vệ môi trường.