Hội nghị tổ chức trong khuôn khổ hoạt động triển khai thực hiện Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019 - 2030 nhằm đánh giá các kết quả nổi bật của các địa phương và doanh nghiệp trong triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng năm 2025.

Phát biểu khai mạc, Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công, bà Nguyễn Thị Lâm Giang chia sẻ: “Trong bối cảnh trên thế giới có nhiều biến động, tình hình năng lượng khu vực và toàn cầu vẫn còn có nhiều rủi ro, việc sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả không chỉ là nhiệm vụ cần thiết mà đã trở nên ngày càng quan trọng, là một giải pháp bền vững để giúp giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh, đảm bảo an ninh năng lượng, giảm nhẹ biến đổi khí hậu. Cùng với nhiệm vụ quốc gia và quốc tế về đảm bảo an ninh năng lượng, sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với các doanh nghiệp, với xã hội lại là cơ hội với chúng ta để có thể đổi mới công nghệ, tối ưu sản xuất, đáp ứng các tiêu chuẩn xanh của thị trường quốc tế về xuất khẩu, đẩy mạnh lối sống xanh.”

Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030, hay còn gọi là VNEEP3 đang được triển khai quyết liệt. Mục tiêu chính của Chương trình là tiết kiệm từ 5-7% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc giai đoạn 2019-2025 và 8-10% tổng tiêu thụ năng lượng toàn quốc giai đoạn 2019-2030. Đây được xem là một mục tiêu khó khăn với tốc độ phát triển kinh tế trong giai đoạn tới, do đó càng cần đẩy mạnh các hoạt động sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.

Chương trình gồm 9 nhiệm vụ chính: Rà soát, xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách về SDNL TK&HQ; Hỗ trợ kỹ thuật và tài chính nhằm thúc đẩy các dự án đầu tư, sản xuất, kinh doanh về SDNL TK&HQ; Xây dựng trung tâm dữ liệu năng lượng VN, các cơ sở dữ liệu, ứng dụng công nghệ thông tin về năng lượng và SDNL TK&HQ; Tăng cường năng lực về SDNL TK&HQ; Tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc, hướng dẫn thực hiện và đánh giá kết quả thực hiện quy định pháp luật về SDNL TK&HQ; Truyền thông, nâng cao nhận thức cộng đồng về SDNL TK&HQ; Nghiên cứu khoa học công nghệ; Tăng cường hợp tác quốc tế; Thành lập quỹ.

Chia sẻ tại hội nghị, ông Hoàng Việt Dũng – Phó phòng Phòng Hiệu quả năng lượng và chuyển đổi xanh, Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công đã trình bày báo cáo "Kết quả thực hiện Chương trình VNEEP 3 và cập nhật một số chính sách về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả". Ông Dũng cho biết nhu cầu năng lượng tiếp tục tăng mạnh, phát thải từ lĩnh vực năng lượng chiếm gần 68% tổng phát thải năm 2020. Tỷ lệ tiết kiệm điện toàn quốc đạt trên 2%/năm giai đoạn 2020–2024 và tổn thất điện năng giảm xuống 6,15%. 

Ngày 18 tháng 6 năm 2025, Quốc hội chính thức thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả với 425/426 đại biểu Quốc hội có mặt tán thành, đạt 99,8%.  Luật sửa đổi đã tăng cường trách nhiệm của địa phương trong việc giám sát tiêu thụ năng lượng của doanh nghiệp, xây dựng và thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả. Đồng thời, đơn giản hóa thủ tục hành chính, rút gọn quy trình cấp chứng nhận dán nhãn năng lượng và chứng chỉ kiểm toán năng lượng. Ngoài việc hoàn thiện thể chế, chính sách gồm các nghị định và thông tư liên quan đến kiểm toán năng lượng, đào tạo nhân lực, dán nhãn thiết bị và phát triển mô hình ESCO, Bộ công Thương đã đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ các doanh nghiệp triển khi các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. 

Đại diện Sở Công Thương thành phố Huế, ông Trương Hoàng Công Danh, Trưởng phòng Quản lý năng lượng đã trình bày những kết quả, mô hình tiêu biểu và bài học kinh nghiệm của thành phố Huế trong thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Một số mô hình hoạt động tuyên truyền và thực hành tiết kiệm năng lượng tiêu biểu như: Giờ Trái đất, phong trào “Hộ gia đình tiết kiệm điện”, cuộc thi dành cho học sinh và hoạt động truyền thông trực quan tại sân bay Phú Bài. Bên cạnh đó, Huế đã thay thế gần 17.000 đèn LED tại trường học, chuyển đổi đèn đường sang LED và triển khai hệ thống chiếu sáng thông minh. Thành phố cũng hỗ trợ doanh nghiệp áp dụng ISO 50001, kiểm toán 37 doanh nghiệp trong Khu công nghiệp Phú Bài và đẩy mạnh lắp đặt điện mặt trời áp mái tại bệnh viện và đơn vị công. Bên cạnh đó, ứng dụng chuyển đổi số với nền tảng Hue-S, công tơ điện tử và cổng thông tin năng lượng cũng là những điểm nhấn thể hiện tính tiên phong của thành phố Huế trong quản lý và sử dụng năng lượng hiệu quả.

“Thành phố Huế cam kết tiếp tục đổi mới phương pháp quản lý, đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển năng lượng tái tạo và tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, góp phần chung tay thực hiện hành động mục tiêu của Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2026 – 2030”, ông Trương Hoàng Công Danh nhấn mạnh.

Theo ông Dương Trung Kiên – Giám đốc điều hành Công ty Cổ phần Giải pháp Công nghệ Việt Nam ,giải pháp IoT – AI như nền tảng cốt lõi cho quản lý năng lượng thông minh, cho phép thu thập dữ liệu theo giây, trực quan hóa vận hành, phát hiện bất thường và hỗ trợ dự báo phụ tải, DR. Nhiều ứng dụng thực tế được minh họa, bao gồm phân tích tự động, báo cáo chuẩn ISO 50001 và tích hợp đa nền tảng. Những giải pháp trên được đánh giá giúp doanh nghiệp giảm chi phí, nâng hiệu suất thiết bị, tăng an toàn và tạo nền tảng cho Smart Factory/Smart Building.

Trong phần chia sẻ về bức tranh tổng quan về hoạt động tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam, ông Mã Khai Hiền - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và phát triển về Tiết kiệm năng lượng (ENERTEAM) đã đưa ra những cơ hội và thách thức trong thúc đẩy đầu tư dự án tiết kiệm năng lượng khi bối cảnh luật định và các chính sách về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả sửa đổi, bổ sung có hiệu lực. Báo cáo nhấn mạnh tiềm năng tiết kiệm lớn trong các ngành công nghiệp như xi măng, thép, giấy, thực phẩm và dệt may, với khả năng huy động đến 13 tỷ USD tài chính khí hậu đến năm 2040. Tuy nhiên, nhiều thách thức vẫn tồn tại như hành lang pháp lý chưa đồng bộ, thiếu cơ chế tài chính, hạn chế về công nghệ và kinh nghiệm ESCO. Các đề xuất được đưa ra bao gồm: hoàn thiện cơ chế M&V, triển khai Quỹ thúc đẩy hiệu quả năng lượng và tăng cường đào tạo chuyên môn.

Đại diện Công ty Cổ phần Bóng đèn Phích nước Rạng Đông, ông Võ Quang Thiện đã giới thiệu loạt giải pháp chiếu sáng thông minh ứng dụng IoT, AI và cảm biến nhằm tối ưu quản lý thiết bị điện và giảm tiêu thụ năng lượng. Các hệ thống đèn LED và LED Smart được trình bày cho thấy khả năng tiết kiệm 58–72% điện trong chiếu sáng học đường, văn phòng, công nghiệp và dân dụng. Ở đô thị, giải pháp đèn đường thông minh giúp điều khiển tới từng cụm hoặc từng đèn, qua đó tiết kiệm 60–70% điện năng, điển hình là dự án Bến Tre. Bên cạnh đó, Rạng Đông cũng phát triển đèn chuyên dụng cho nông nghiệp và ngư nghiệp, hỗ trợ tiết kiệm 50–80% chi phí điện. Những giải pháp này góp phần thúc đẩy công trình xanh và nâng cao hiệu quả năng lượng trên diện rộng.

Trong khuôn khổ chương trình, các đại biểu đã trao đổi, đặt câu hỏi và đóng góp ý kiến liên quan đến các giải pháp và công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, đồng thời tham quan khu trưng bày sản phẩm, thiết bị, công nghệ tiết kiệm năng lượng. Hội nghị được đánh giá sẽ góp phần tạo được nền tảng, tiếp tục thực hiện các giải pháp về chuyển đổi xanh, đổi mới sáng tạo, thêm sáng kiến mới trong việc thực hiện các hoạt động của chương trình sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong thời gian tới.