Công ty cổ phần Hợp Thịnh Viglacera, Nhà máy gạch Hợp Thịnh là một điển hình trong việc áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng nhằm giảm giá thành sản phẩm và tăng sức cạnh tranh. Các giải pháp được Nhà máy áp dụng mang lại hiệu quả bao gồm: quản lý nội vi, tận dụng ánh sáng tự nhiên và sử dụng bóng đèn hiệu năng cao, lắp biến tần cho quạt khói hoặc quạt sấy, thay thế tụ bù công suất phản kháng...

Theo đó, biện pháp quản lý nội vi sẽ tiết kiệm được khoảng 1% năng lượng than do việc cấp nguyên liệu than. Việc phơi gạch trước khi nung sẽ giúp khô hơn, tiết kiêm nguyên liệu cho việc nung. Tiết giảm 1.5% điện sử dụng của nhà máy bằng cách do giảm các động cơ có công suất lớn chạy không tải, tắt các điện sáng khi không cần thiết tại bộ phận lò nung, khu tạo hình. Ngoài ra, việc tận dụng ánh sáng tự nhiên và sử dụng bóng đèn có hiệu năng cao giúp Công ty tiết kiệm được tổng số tiền là 40 triệu đồng/năm.

Bên cạnh đó, Công ty còn lắp đặt các bộ biến tần cho các động cơ mang lại hiệu quả lớn. Khi áp dụng công nghệ biến tần cho các quạt hút khói hoặc quạt hút cho hầm sấy, lượng điện tiết kiệm mỗi năm là 70 kWh. Tổng số tiền tiết kiệm được khi thực hiện dự án là gần 70 triệu đồng/năm trong khi số vốn đầu tư ban đầu chỉ 118 triệu đồng. Đồng thời, khi áp dụng giải pháp thay thế tụ bù công suất phản kháng, lượng điện tiết kiệm mỗi năm là 360.000 kWh. Tổng số tiền tiết kiệm được khi thực hiện dự án là 360 triệu đồng/năm trong khi số vốn đầu tư ban đầu chỉ 190 triệu đồng.

Nếu trước đây, việc sử dụng các loại lò gạch thủ công, lò vòng với mức tiêu hao năng lượng lớn, thì hiện nay Công ty TNHH Gạch tuynel Tiên Hưng (Lục Nam) đã mạnh dạn áp dụng lò tuynel di động (lò đĩa) để tiết kiệm năng lượng. Đây là công nghệ sản xuất gạch hiện đại với nhiều ưu điểm, tăng quy mô công suất (tối thiểu 60 triệu viên/năm, tối đa 120 triệu viên/năm).

Đặc điểm của loại lò này là tự động hóa hoàn toàn, các thao tác được điều khiển từ xa, sử dụng robot vào một số khâu; kết cấu vỏ lò bằng thép, các vật liệu cách nhiệt hiệu quả nên tổn thất nhiệt ít, chi phí nhiên liệu giảm. Không sử dụng đất sét ruộng làm nguyên liệu mà dùng những loại đất đồi, đất bóc thải loại ở các mỏ, bìa than, xỉ lò nung, gạch ngói phế liệu, sản phẩm sau phá dỡ tường xây, ngói lợp…

Ông Tăng Văn Quân, Giám đốc Công ty TNHH Gạch tuynel Tiên Hưng cho biết: “Trước đây đơn vị sử dụng công nghệ lò vòng, hiệu quả không cao, sau đó Công ty đầu tư hơn 80 tỷ đồng xây dựng lò tuynel di động, dây chuyền khép kín, công suất 30 triệu viên gạch/năm. Lò mới nâng sản lượng thêm 30%, tiết kiệm năng lượng, giảm đáng kể lượng khí thải. Doanh nghiệp còn đầu tư hai robot xếp, gắp gạch, chỉ cần vài nhân công vận hành có thể thay thế 40 lao động, giảm chi phí, nâng chất lượng, tăng sức cạnh tranh về giá.”

Nhà máy gạch Yên Thành thuộc doanh nghiệp tư nhân xây dựng Hoàng Bá, với gần 9 năm hoạt động, chuyên sản xuất, kinh doanh các sản phẩm gạch ngói bằng đất sét nung. Nhằm hướng đến sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Nhà máy đã tập trung các giải pháp vào các khâu tiêu thụ năng lượng như: hệ thống lò nung Tuynel, quạt hút khí thải, quạt hút khí nóng, hệ thống máy nhào trộn, cán thô, cán mịn, hệ thống nhào đùn chân không,…

Theo tính toán sơ bộ của Nhà máy gạch Yên Thành, cơ hội tiết kiệm điện của Nhà máy là 278.097 KWh/năm, chiếm 14.548% so với tổng lượng điện tiêu thụ, tổng lượng tiền tiết kiệm là 455,465 triệu đồng/năm, giảm lượng khí CO2 phát thải là 115.44 tấn CO2/năm. Hiện tại doanh nghiệp đã triển khai lắp đặt thiết bị biến tần cho các hệ thống máy gia công tạo hình sản phẩm.

Tiết kiệm năng lượng trong sản xuất gạch, ngói là vấn đề được các doanh nghiệp, cơ quan chức năng quan tâm, nhưng đòi hỏi một quá trình bài bản, dài hơi. Vì vậy, không phải doanh nghiệp nào cũng đủ khả năng tài chính, công nghệ để thực hiện ngay mục tiêu này dù hiệu quả rất rõ ràng. Để làm được điều này, các doanh nghiệp sản xuất gạch ngói cần sự trợ giúp từ chính quyền và các cơ quan chuyên môn trong tiếp cận nguồn vốn vay và công nghệ hiện đại. Bên cạnh đó, Nhà nước cần xây dựng một cơ chế đơn giản, thông thoáng, minh bạch để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận với các gói hỗ trợ. Khi đó, doanh nghiệp mới có thể thay thế dây chuyền cũ bằng dây chuyền mới hiện đại, tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường.