Thời tiết nắng nóng kéo dài dẫn đến nhu cầu sử dụng điện để làm mát tăng cao, khiến chi phí tiền điện cũng tăng động biến. Cầu tăng lên đi kèm thị trường nguồn cung cũng sôi động dần. Do đó đây cũng là thời điểm nhiều sản phẩm tiết kiệm điện trá hình bị tung ra thị trường với những lời quảng cáo “có cánh” về khả năng tiết kiệm điện. Tuy nhiên, trên thực tế, các thiết bị này hoàn toàn không được Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương hoặc đơn vị chuyên ngành về tiết kiệm năng lượng có uy tín trên thị trường chứng nhận về hiệu quả tiết kiệm điện như quảng cáo.

Theo thông tin từ Trung tâm Điện tử viễn thông (Bộ Công Thương), về cấu tạo, các thiết bị này đều có dạng khối hộp, kích thước tương đương chuột máy tính, có một hoặc hai đèn báo. Bên ngoài là lớp vỏ nhựa, bên trong là một bảng mạch đơn giản gồm cầu chì, vài con điện trở và một hoặc hai bóng đèn led, chỉ có tác dụng thắp sáng đèn báo khi cắm điện. Vì thế, các thiết bị này hoàn toàn không có tác dụng tiết kiệm điện như quảng cáo.

Do đó, để chọn mua được những sản phẩm tiết kiệm điện năng, người sử dụng cần tìm hiểu, tiếp cận thông tin một cách có chọn lọc, chỉ nên tin tưởng những kênh thông tin có uy tín, không nên tin tưởng vào những kênh thông tin ảo, tràn lan trên mạng, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Người tiêu dùng nên chọn mua những sản phẩm dựa trên các tiêu chí dễ dàng quan sát sau đây:

Nhãn năng lượng: Dấu hiệu để người tiêu dùng có thể tìm được những sản phẩm tiết kiệm điện đơn giản nhất là quan sát nhãn năng lượng dán trên sản phẩm. Sản phẩm càng nhiều sao càng tiết kiệm điện. Và để tránh mua phải các sản phẩm có dán nhãn năng lượng giả, người tiêu dùng cần mua hàng tại những siêu thị, trung tâm điện máy có uy tín.

Trong chương trình thiết kế nhãn năng lượng có 2 loại nhãn năng lượng chính là nhãn năng lượng bắt buộc và nhãn năng lượng tự nguyện. Trong đó, riêng đối với nhãn năng lượng bắt buộc cũng chia làm 2 loại nhãn theo quy định của Thủ tướng đó là nhãn năng lượng nhận biết, loại nhãn này cho biết mức năng lượng tiêu thụ tối thiểu mà doanh nghiệp đã đạt được để sản phẩm được phép lưu thông trên thị trường. Loại thứ 2 là nhãn năng lượng so sánh, nhãn này sẽ thể hiện bằng các sao, giữa các mức sao sẽ có sự khác nhau về hiệu suất năng lượng, giúp cho người tiêu dùng phân biệt được sản phẩm hiệu suất cao và thuận tiện trong việc lựa chọn sản phẩm phù hợp với thu nhập.

Nhãn năng lượng tự nguyện (nhãn hiệu suất năng lượng cao nhất) là loại nhãn khác với nhãn bắt buộc. Dựa vào cơ sở dữ liệu thu thập được, Bộ Công Thương sẽ lọc ra các sản phẩm mà hiệu suất cao hơn cả 5 sao theo tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam. Sau khi được Bộ Công Thương, các hiệp hội, phòng thử nghiệm đánh giá và chứng nhận, các sản phẩm đạt tiêu chuẩn sẽ được dán nhãn hiệu suất năng lượng cao nhất. Các mức hiệu suất năng lượng của nhãn này sẽ được cập nhật hằng năm chứ không cố định để đáp ứng tốc độ thay đổi công nghệ mà các nhà sản xuất đưa ra.

Công nghệ hiện đại: Việc lựa chọn các thiết bị sử dụng công nghệ cao như Inverter hay Eco sẽ giúp người dùng tiết kiệm lên đến 60% chi phí tiền điện mỗi tháng. Các công nghệ này cũng cho phép thiết bị có chế độ vận hành êm ái, không gây ồn ào, phù hợp với gia đình có trẻ nhỏ.

Ví dụ, điều hoà và tủ lạnh được trang bị công nghệ Inverter giúp làm lạnh nhanh chóng và duy trì ổn định nhiệt độ. Đồng thời, các thiết bị này có độ bền cao và rất an toàn khi sử dụng.

Công suất phù hợp: Công suất thiết bị sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mức tiêu thụ điện năng, do đó cần lựa chọn sản phẩm có công suất phù hợp với diện tích và nhu cầu sử dụng.

Đối với sử dụng điều hoà: Một căn phòng có diện tích nhỏ dưới 15m² chỉ nên chọn điều hòa không khí có công suất 9.000 BTU. Ngược lại, nếu căn phòng quá rộng, nhưng lắp điều hoà làm mát cỡ nhỏ không phải là phương án tiết kiệm điện tối ưu. Bởi điều hoà sẽ phải hoạt động lâu hơn và làm việc nhiều việc hơn để làm mát ngôi nhà của bạn. Người sử dụng khi lựa chọn công suất điều hoà có thể áp dụng theo công thức: 1m² x 600 BTU.

Bên cạnh việc lựa chọn các sản phẩm, thiết bị tiết kiệm điện năng, người sử dụng cũng cần trang bị kiến thức để sử dụng điện đúng cách. Theo đó, nên sử dụng hợp lý điều hoà nhiệt độ (đặt ở mức 26-27^oC trở lên, sử dụng kết hợp với quạt); Không nên sử dụng đồng thời các thiết bị điện có công suất lớn (như điều hòa, bếp đun điện…); Tận dụng tối đa ánh sáng tự nhiên.

Sử dụng các công nghệ thông minh để tự động tắt thiết bị khi không sử dụng hoặc khi không có người trong phòng; Sử dụng đèn LED thay thế cho các loại đèn truyền thống khác; Thường xuyên vệ sinh, bảo dưỡng, thay thế các thiết bị điện công nghệ cũ, lạc hậu. Ghi nhớ tắt các thiết bị điện, tốt nhất là nên ngắt cầu dao điện hoặc rút phích cắm ra khỏi nguồn điện khi không sử dụng.

Đặc biệt, cần lưu ý rằng các thiết bị siêu tiết kiệm điện được bán tràn lan trên thị trường chỉ là những chiêu trò lừa đảo đánh vào tâm lý người mua hàng. Giải pháp tiết kiệm điện hiệu quả và an toàn nhất chính là việc lựa chọn những sản phẩm có dán nhãn năng lượng của Bộ Công Thương và thay đổi thói quen sử dụng điện của chính khách hàng.