Chia sẻ tại Tọa đàm chính sách “Giải pháp thúc đẩy công trình xanh, giao thông xanh hướng tới mục tiêu phát triển bền vững”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, công trình xanh là một bộ phận quan trọng của kinh tế xanh trong lĩnh vực xây dựng - đô thị. Phát triển công trình xanh sẽ góp phần giảm tiêu thụ năng lượng, nước, vật liệu và giảm phát thải CO₂; thúc đẩy sản xuất và sử dụng vật liệu xanh, vật liệu tái chế; nâng cao hiệu quả sử dụng đất đô thị và chất lượng môi trường sống.

Trong những năm gần đây, vấn đề này luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm chỉ đạo, thông qua việc ban hành các nghị quyết, nổi bật là Nghị quyết số 06-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Trong đó nêu rõ, xây dựng và triển khai thực hiện các chương trình đầu tư phát triển hạ tầng đô thị đến năm 2030 có khuyến khích sử dụng vật liệu xanh, xây dựng và phát triển hạ tầng xanh, công trình xanh, tiêu thụ năng lượng xanh tại đô thị.

Triển khai các nghị quyết của Trung ương, tại các luật như Luật Bảo vệ môi trường, Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, Luật Xây dựng…, các nội dung về phát triển công trình xanh đã được đề cập trong một số quy định. Trên cơ sở các quy định pháp luật, Lãnh đạo Bộ Xây dựng cho biết, thời gian qua Bộ đã triển khai nhiều hoạt động nhằm thúc đẩy phát triển công trình xanh và đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Cụ thể, số lượng công trình xanh liên tục phát triển, nếu như năm 2020, Việt Nam mới có khoảng 150 công trình xanh, thì đến hết quý III/2025, cả nước đã có trên 600 công trình với tổng diện tích sàn xây dựng gần 17 triệu m². Ngoài việc tăng nhanh về số lượng, loại hình công trình đạt chứng nhận công trình xanh cũng được mở rộng hơn, bao gồm công trình có vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, công trình dân dụng, công trình công nghiệp...

Dù đã đạt được những thành tựu đáng khích lệ, song quá trình phát triển công trình xanh được đánh giá vẫn còn nhiều thử thách.

Ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam cho biết, áp lực chi phí đầu tư ban đầu cho chuyển đổi xanh cao hơn khá nhiều so với đầu tư thông thường là rào cản lớn khiến nhiều doanh nghiệp còn ngần ngại thực hiện phát triển đầu tư dự án theo hướng xanh. Cùng với đó, các vật liệu xây dựng xanh, vật liệu tiết kiệm năng lượng với chi phí hợp lý vẫn còn hạn chế, chưa đa dạng về chủng loại, khiến doanh nghiệp cũng gặp những khó khăn nhất định trong quá trình thực hiện phát triển đầu tư dự án xanh. Do đó, Bộ Xây dựng nên nghiên cứu, đề xuất chính sách ưu đãi về giá đất cho khu đô thị xanh, công trình xanh. Đồng thời, ban hành hướng dẫn, tập huấn cho các nhà thầu nắm rõ về việc muốn xây dựng công trình xanh phải làm gì và chi phí xây dựng công trình xanh sẽ ở mức nào.

Cùng quan điểm trên, ông Nguyễn Hồng Hải, Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ xây dựng nhận định, vướng mắc lớn là chi phí đầu tư ban đầu cao. Cùng với đó là đội ngũ chuyên gia, cán bộ tư vấn công trình xanh còn hạn chế, cơ chế chính sách khi áp dụng vào thực tiễn còn nhiều vướng mắc.

Ông Luyện Văn Phương, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội đánh giá, chính sách phát triển công trình xanh chủ yếu là khuyến khích, chưa có ưu đãi cụ thể.  Để triển khai hiệu quả, ông Phương kiến nghị Bộ Xây dựng nghiên cứu xây dựng, ban hành quy chuẩn, tiêu chuẩn và lộ trình, mục tiêu cụ thể để phát triển công trình xanh và "giao khoán" cho các địa phương.

Lắng nghe ý kiến của các đại biểu, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh kết luận: "Mục tiêu của Bộ Xây dựng là đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất; tháo gỡ các điểm nghẽn để đẩy nhanh phát triển công trình xanh. Bộ Xây dựng sẽ bắt tay ngay vào việc nghiên cứu, ban hành bộ tiêu chí về công trình xanh, giúp việc thực hiện bảo đảm tính công khai, minh bạch. Ngoài ra, Bộ sẽ phối hợp xây dựng lộ trình đào tạo nguồn nhân lực trong nước để sớm chủ động về lực lượng chuyên môn trong kiểm định, cấp chứng chỉ cho các công trình xanh".