Friday, 19/04/2024 | 22:21 GMT+7

Ứng dụng đèn LED tiết kiệm năng lượng để chiếu sáng đô thị

25/08/2009

Đèn LED ra đời từ những năm 60 của thế kỷ trước, được ứng dụng để hiển thị thời gian của đồng hồ báo thức hay dung lượng pin của máy ghi hình thông qua ánh sáng đỏ, xanh lá cây, vàng mà chưa có mầu trắng.

Năm 1993, Công ty Hóa chất Nichia của Nhật Bản đã nghiên cứu hoàn chỉnh công nghệ chế tạo loại đèn LED cho ánh sáng trắng. Ðó là sự kết hợp giữa ánh sáng đỏ và xanh lá cây để cho ra ánh sáng trắng. Kết quả nghiên cứu nói trên đã mở ra cơ hội mới để ứng dụng đèn LED vào cuộc sống.

Ðèn LED dựa trên công nghệ bán dẫn. Hiện tại, đèn LED cho ánh sáng trắng có tuổi thọ tới 50 nghìn giờ sử dụng, gấp 50 lần so với bóng đèn 60 W thông thường. Ðèn LED sẽ thay thế dần đèn sợi đốt và đèn huỳnh quang bởi những ưu điểm như tiết kiệm năng lượng tiêu thụ từ 70 đến 80% so với loại đèn thông thường; tuổi thọ cao (nếu thắp đèn LED mười giờ mỗi ngày thì 23 năm sau mới phải thay bóng); kích cỡ nhỏ; nhiệt năng sinh ra trong quá trình hoạt động không đáng kể; hoạt động tốt trong điều kiện nhiệt độ thấp; sử dụng dòng điện một chiều với hiệu điện thế nhỏ; không gây ô nhiễm môi trường vì không sinh ra tia cực tím, không có thủy ngân...

Ðèn LED  có thể được sử dụng trong nhiều lĩnh vực như đèn đọc, chiếu sáng bể bơi, nhất là cho chiếu sáng quảng cáo ngoài trời tại những nơi khó thay lắp, do có tuổi thọ cao hơn nhiều lần so với bóng đèn nê-ông, đồng thời có nhiều mầu sắc phong phú như: đỏ, xanh lá, xanh da trời, mầu hổ phách... Trên thực tế Công ty Electric General và Ilight Technologies of Evanston III đã tạo ra các biển quảng cáo bằng đèn LED rực rỡ như đèn nê-ông.

Ở nước ta, một trong những đơn vị đi đầu việc ứng dụng đèn LED tiết kiệm năng lượng để phục vụ cho quảng cáo, chiếu sáng đô thị là Công ty cổ phần tập đoàn quốc tế Kim Ðỉnh. Ðiển hình là việc lắp đặt hệ thống đèn LED tại cầu sông Hàn (27-3-2009) và Thuận Phước (TP Ðà Nẵng ).

Trong đêm bắn pháo hoa quốc tế tại TP Ðà Nẵng  ánh sáng đèn LED trang trí trên  cầu sông Hàn biến ảo, sinh động như dàn pháo sáng tôn thêm vẻ đẹp của những chùm pháo hoa bùng nổ trên bầu trời.

Buổi đêm, nhìn cầu Thuận Phước được chiếu sáng, thông qua hiệu ứng ánh sáng của đèn LED theo một chương trình phần mềm viết sẵn, chúng tôi có cảm giác như đang xem một màn phun nước với đủ loại sắc mầu. Ðây là công nghệ lần đầu được ứng dụng trong chiếu sáng công trình công cộng ở nước ta.

Chiếu sáng cho trụ cầu là hệ thống đèn LED. Hệ thống này có khả năng điều khiển mầu sắc theo một chương trình phần mềm được thiết kế theo nhu cầu của người chủ công trình. Vì hai cây cầu gần với biển, hoạt động trong điều kiện gió mạnh, do vậy hệ thống đèn LED lắp trên thành cầu có thân bằng nhôm, sử dụng kính chịu nhiệt  với mức bảo vệ IP65. Bóng đèn được tổ hợp từ các hệ thống ma trận đèn LED nhỏ. Mỗi bộ đèn có công suất tiêu thụ chỉ 25 W, tuy vậy ánh sáng phát ra có thể đưa xa đến khoảng cách 20m, góc độ rộng chùm sáng đạt tới 200-450. Các chuyên gia của Công ty cổ phần tập đoàn quốc tế Kim Ðỉnh đã lựa chọn bộ điều khiển DMX để điều khiển mầu sắc và cường độ sáng, giúp cho hệ thống chiếu sáng hoạt động linh hoạt, uyển chuyển về mầu sắc. Ngoài ra bộ điều khiển DMX có thể "hiểu" nội dung các bản nhạc, do vậy khi cần thiết có thể thiết kế sự thay đổi mầu sắc của hệ thống đèn LED từ thấp lên cao, trái sang phải, hoặc ngược lại theo giai điệu của bài hát.

Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Lê Trọng Ðỉnh cho chúng tôi biết: Tính ưu việt của  hệ thống đèn LED lắp đặt tại hai cầu sông Hàn và Thuận Phước đó là áp dụng công nghệ điều khiển không dây. Cầu sông Hàn là cầu quay cho nên việc trải dây gặp nhiều khó khăn. Cán bộ kỹ thuật của công ty đã phối hợp Công ty Quản lý và vận hành chiếu sáng Ðà Nẵng áp dụng công nghệ nói trên. Thiết bị không dây bao gồm một bộ phát đặt tại trụ cầu được kết nối với bộ điều khiển chuẩn DMX và hai bộ thu tại phía đông và tây cầu. Nguyên lý hoạt động, khi bộ điều khiển phát tín hiệu điều khiển và truyền đến bộ phát không dây. Bộ phát không dây sẽ truyền tín hiệu đến hai bộ thu tại hai phía của cầu. Hai bộ thu sau khi nhận được tín hiệu điều khiển sẽ truyền "lệnh" phù hợp  đến từng bóng đèn trong một chương trình được cài đặt sẵn.

Cầu Thuận Phước sử dụng đèn LED Tube, Pixel đa sắc, hiển thị hình ảnh và hệ thống điều khiển Off-line, có khả năng hoạt động theo các chương trình phần mềm viết theo yêu cầu của chủ công trình.

Từ thành công trong việc ứng dụng đèn LED tiết kiệm năng lượng để chiếu sáng đô thị ở thành phố Ðà Nẵng, mong rằng loại đèn nói trên sẽ được ứng dụng ngày càng rộng rãi trong việc chiếu sáng các tấm biển quảng cáo, các công trình kiến trúc biểu tượng của các thành phố vừa bảo đảm tính thẩm mỹ vừa tiết kiệm năng lượng.

(Nguồn: Báo Nhân dân)

Chỉ thị 20 Cẩm nang tiết kiệm điện