Trong bối cảnh chi phí năng lượng không ngừng gia tăng, cùng với sức ép từ các cam kết giảm phát thải khí nhà kính, các doanh nghiệp bán lẻ tại Việt Nam đang đứng trước một bài toán kép: vừa tối ưu hiệu quả vận hành, vừa đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững. Tiết kiệm năng lượng không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành yếu tố chiến lược trong hoạt động kinh doanh bán lẻ hiện đại.
Hệ thống năng lượng mặt trời áp mái tại Aeon Mall Hà Đông.
Áp lực từ chi phí và trách nhiệm môi trường
Theo Bộ Công Thương, lĩnh vực thương mại - dịch vụ chiếm khoảng 14% tổng tiêu thụ điện năng quốc gia. Trong đó, ngành bán lẻ với hàng loạt trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng tiện lợi... tiêu tốn một lượng điện năng lớn, chủ yếu cho chiếu sáng, làm lạnh và vận hành thiết bị.
Không chỉ chịu tác động trực tiếp từ giá điện tăng, các doanh nghiệp bán lẻ hiện nay còn đối mặt với yêu cầu ngày càng cao từ người tiêu dùng về trách nhiệm môi trường. Họ đòi hỏi doanh nghiệp minh bạch trong các hoạt động tiết giảm phát thải, sử dụng năng lượng sạch và có chiến lược bền vững rõ ràng.
Việc thúc đẩy các doanh nghiệp bán lẻ đẩy mạnh giảm phát thải, phát triển bền vững là một trong những hoạt động Bộ Công Thương triển khai nhằm góp phần hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Hưởng ứng mục tiêu này, nhiều doanh nghiệp bán lẻ đã đẩy mạnh các giải pháp tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải.
Loạt giải pháp tiết kiệm năng lượng từ doanh nghiệp bán lẻ
Là doanh nghiệp bán lẻ kiên định với các giải pháp tiết kiệm năng lượng, phát triển bền vững, theo bà Trần Kim Nga – Giám đốc đối ngoại MM Mega Market Việt Nam, năm 2023, 13 trung tâm MM Mega Market trên toàn quốc được áp dụng hệ thống năng lượng mặt trời áp mái, sản xuất hơn 5.5 triệu kWh điện. Đồng thời thay thế toàn bộ hệ thống chiếu sáng bằng đèn LED tiết kiệm điện, tận dụng ánh sáng tự nhiên, cải tiến hệ thống kho lạnh và điều hòa. Nhờ đó, lượng điện tiêu thụ và phát thải CO2 tại nhiều trung tâm đã giảm đáng kể, tiêu biểu như Trung tâm MM Mega Market Biên Hòa đã giảm gần 14% điện năng sau 3 năm triển khai các giải pháp.
Tấm lấy sáng và ống lấy ánh sáng tự nhiên tại Trung tâm MM Mega Market Biên Hòa.
Trong khi đó, Aeon Mall cũng là một trong những chuỗi trung tâm thương mại tiên phong trong việc áp dụng các giải pháp tiết kiệm năng lượng tại Việt Nam. Tại Aeon Mall Hà Đông, chuỗi đã lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái 850 kWp, thay đèn LED, cảm biến ánh sáng, dán kính cách nhiệt, sử dụng biến tần cho AHU và thiết bị quạt, đồng thời dùng hệ thống quản lý tòa nhà (BMS/DMS) để giám sát & điều chỉnh vận hành thiết bị theo thời tiết - tất cả những giải pháp đó đã giúp tòa nhà tiết kiệm được khoảng 500.000 kWh điện trong năm 2024, tương đương gần 2% tổng điện năng sử dụng. Còn Aeon Mall Bình Tân cũng đã giảm gần 41% mức tiêu thụ điện từ năm 2017‑2021 nhờ thay đổi lớn về hệ thống AHU/chiller, đèn chiếu sáng, cảm biến. Chuỗi Trung tâm thương mại Aeon Mall còn hướng tới thiết kế xanh khi các mall mới như Aeon Mall Huế có chứng nhận LOTUS GOLD, EDGE, với các tiêu chí như giảm chỉ số truyền nhiệt, tiêu thụ năng lượng chiếu sáng và vật liệu xây dựng thân thiện môi trường.

Aeon Mall Hà Đông thay đổi nhiệt độ cài đặt Chiller để tiết kiệm năng lượn
Hay Vincom Retail, đơn vị vận hành chuỗi trung tâm thương mại lớn nhất Việt Nam, đã thực hiện nhiều giải pháp tiết kiệm năng lượng như lắp đặt hệ thống điện mặt trời tại các Trung tâm Thương mại lớn, điều chỉnh thời gian chiếu sáng tự động, sử dụng kính cách nhiệt… Tính đến hết năm 2024, công ty đã triển khai hệ thống điện mặt trời tại 56 trung tâm thương mại, đạt sản lượng khoảng 15,5 triệu kWh - tương đương công suất một nhà máy điện quy mô nhỏ, giúp tiết kiệm khoảng 13,6 tỷ đồng chi phí và giảm khoảng 10.000 tấn CO2 phát thải ra môi trường.
Tiết kiệm năng lượng không còn là “chi phí”, mà là khoản đầu tư chiến lược cho tương lai. Trong bối cảnh chuyển đổi xanh toàn cầu, doanh nghiệp bán lẻ cần coi đây là yếu tố cốt lõi để duy trì sức cạnh tranh, thu hút người tiêu dùng và phát triển bền vững. Sự chủ động hôm nay chính là lời cam kết thiết thực nhất của doanh nghiệp bán lẻ đối với môi trường và hướng tới phát triển bền vững.
Hữu Phát