Hướng đến mô hình sản xuất xanh
Trong ngành công nghiệp đồ uống, sản xuất bia là một trong những lĩnh vực tiêu thụ năng lượng lớn, đặc biệt ở các khâu đun sôi, lên men và làm mát – những công đoạn đòi hỏi vận hành liên tục với cường độ cao. Trong bối cảnh giá nhiên liệu tăng, nguồn năng lượng hóa thạch dần cạn kiệt và yêu cầu giảm phát thải ngày càng nghiêm ngặt theo cam kết Net Zero vào năm 2050, các nhà máy bia buộc phải tìm hướng đi mới để vừa đảm bảo hiệu quả sản xuất, vừa giảm thiểu tác động môi trường.
Dây chuyển sản xuất bia tại HABECO-ID
Với công suất thiết kế 50 triệu lít/năm trên diện tích 2,3 ha, HABECO-ID là một trong những cơ sở sản xuất bia quy mô lớn của Tổng công ty Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (HABECO). Nhận thức rõ tính cấp thiết của bài toán năng lượng, doanh nghiệp xác định hiệu quả năng lượng là trụ cột trong chiến lược phát triển bền vững, từ đó xây dựng lộ trình hành động cụ thể và đồng bộ.
Theo bà Nguyễn Thu Hà – Giám đốc Công ty HABECO-ID, doanh nghiệp đã chủ động triển khai các chính sách sử dụng năng lượng hiệu quả, bám sát định hướng của “Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030” và “Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả”. Nhằm đạt mục tiêu tiết kiệm 0,5-1% tổng mức tiêu thụ năng lượng sản xuất mỗi năm so với giai đoạn trước, HABECO-ID đã thành lập Ban quản lý năng lượng để giám sát và thực hiện kế hoạch sử dụng năng lượng hằng năm, đồng thời thúc đẩy các hoạt động cải tiến kỹ thuật, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của toàn bộ cán bộ, nhân viên trong công tác tiết kiệm năng lượng.
Hiệu quả từ chuyển đổi năng lượng
Trong 5 năm gần đây, HABECO-ID đã thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm tiết kiệm năng lượng như: mở rộng thông gió khu vực vận hành, cải tạo hệ thống thu hồi nước rửa ngược, tận dụng hơi thừa cho nồi nấu, điều chỉnh thời gian vận hành chiller, tối ưu khung giờ chạy bơm, quạt, thu hồi khí nén, tận dụng nhiệt khói thải và đầu tư lò hơi sinh khối thay thế lò than cũ. Trong đó, việc chuyển đổi từ nguyên liệu hóa thạch sang sinh khối là một trong những giải pháp đem lại hiệu quả rõ rệt nhất trong việc sử dụng tiết kiệm năng lượng.
Ông Trần Đăng Tuấn – Phó Giám đốc HABECO-ID cho biết: Trước đây, toàn bộ hệ thống cấp hơi của nhà máy vận hành bằng lò hơi đốt than, công nghệ cũ tiêu tốn nhiều nhiên liệu và phát thải khí CO₂ đáng kể. Năm 2024, Công ty đã đầu tư thay thế bằng lò hơi sinh khối hiệu suất cao, sử dụng mùn cưa và dăm gỗ ép khô làm nhiên liệu. Dự án có tổng mức đầu tư 15 tỷ đồng, được lắp đặt và vận hành vào cuối năm 2024.
Hình ảnh lò hơi cũ sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại Nhà máy HEBECO-ID.
Hình ảnh lò hơi sử dụng nhiên liệu sinh khối hiệu suất cao, giúp giảm phát thải.
Kết quả vận hành bước đầu cho thấy hiệu suất lò hơi mới đạt 89%, cao hơn nhiều so với mức 73% của hệ thống cũ. Nhờ đó, doanh nghiệp giảm tiêu thụ khoảng 535,8 tấn than mỗi năm, tương đương tiết kiệm chi phí nhiên liệu 3,2 tỷ đồng/năm, đồng thời cắt giảm khoảng 980,5 tấn CO₂ phát thải – tương đương 15,8% tổng lượng khí thải của nhà máy.
Trước khi triển khai dự án, tổng tiêu thụ năng lượng của HABECO-ID đạt khoảng 1.222,8 TOE/năm, bao gồm 4.157.014 triệu kWh điện và 2.593 tấn than, phát thải khoảng 6.207 tấn CO₂/năm. Sau khi chuyển đổi sang sử dụng nguyên liệu sinh khối, mức tiêu thụ nhiên liệu giảm mạnh, giúp doanh nghiệp cải thiện đáng kể suất tiêu hao năng lượng (SEC), từ 228,1 MJ/hl xuống gần mức chuẩn ngành 196 MJ/hl.
Ông Trần Đăng Tuấn – Phó Giám đốc HABECO-ID (áo trắng, bên trái) giới thiệu về giải pháp tiết kiệm năng lượng tại nhà máy.
Không chỉ tập trung vào hạng mục lò hơi, HABECO-ID còn tiến hành rà soát toàn bộ hệ thống năng lượng, xây dựng kế hoạch tiết kiệm năng lượng dài hạn gắn liền với các chỉ tiêu sản xuất. Các giải pháp kỹ thuật được ưu tiên đầu tư dựa trên khả năng hoàn vốn và tác động giảm phát thải thực tế.
Ông Trần Đăng Tuấn – Phó Giám đốc HABECO-ID nhấn mạnh: “Giải pháp chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang nhiên liệu sinh khối không chỉ đem lại hiệu quả kinh tế mà còn mang ý nghĩa vô cùng lớn trong việc giảm phát thải và bảo vệ môi trường.”
Trong bối cảnh các doanh nghiệp Việt Nam ngày càng phải đáp ứng tiêu chuẩn cao về phát thải và môi trường, những nỗ lực của HABECO-ID là ví dụ điển hình cho cách doanh nghiệp nội địa chủ động đổi mới công nghệ, tiết kiệm năng lượng và phát triển bền vững, đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải quốc gia.
Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Công nghệ Bia – Rượu – Nước giải khát Hà Nội (HABECO-ID) là một trong những doanh nghiệp tham gia “Chương trình Thỏa thuận tự nguyện thúc đẩy sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong các ngành công nghiệp tiêu thụ nhiều năng lượng giai đoạn 2020–2025” (VAS), thuộc khuôn khổ “Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng Việt Nam” (DEPP3) do Chính phủ Đan Mạch tài trợ.
Thông qua chương trình, HABECO-ID được đánh giá hiện trạng năng lượng, đề xuất các giải pháp kỹ thuật và quản lý phù hợp, đồng thời nhận hỗ trợ tư vấn chuyên sâu trong quá trình áp dụng mô hình quản lý năng lượng tiên tiến. Kết quả tham gia VAS giúp doanh nghiệp xây dựng lộ trình tiết kiệm năng lượng dài hạn, nâng cao hiệu suất sản xuất và hướng tới phát triển xanh, bền vững.
Hà Linh