Năng lượng sử dụng trong tòa nhà thương mại và dân cư chiếm hơn 40% nguồn năng lượng của thế giới. Với mối quan tâm về môi trường và chi phí năng lượng ngày càng tăng, nâng cao hiệu quả năng lượng tại các tòa nhà đóng vai trò quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn như hiện nay. Tuy nhiên, điều này chưa được coi là trọng tâm trong toàn bộ quy trình thiết kế, xây dựng và vận hành tại phần lớn các công trình hiện hữu tại Việt Nam.

Từ đó tạo nên những lãng phí tài nguyên và kinh tế không cần thiết. Bên cạnh đó yêu cầu về tiện nghi và đảm bảo sức khỏe từ các khách hàng cũng trở thành áp lực buộc các nhà đầu tư phải chú trọng và tìm ra hướng đi hiệu quả về chi phí và tăng cường chất lượng dịch vụ.

Theo chuyên gia, các vấn đề gây cản trở hiệu quả năng lượng xuất hiện ở cả 3 giai đoạn từ thiết kế, xây dựng và vận hành. Hiện nay phần lớn các tòa nhà đều không được tiến hành mô phỏng năng lượng trong giai đoạn thiết kế ban đầu. Điều này gây ảnh hưởng tới tiện nghi nhiệt của tòa nhà, tăng các chi phí điện không hợp lý để làm mát.

Đối với giai đoạn xây dựng, nghiệm thu không đạt chuẩn, các tòa nhà gặp hiện tượng phân hối gió chưa đồng đều, tạo ra các không gian nóng lạnh khác nhau trong cùng tòa nhà. Điều này làm cho việc lựa chọn phương án làm mát hợp lý, đủ tiện nghi cho người sử dụng nhưng không gây lãng phí điện là rất khó. Ngoài ra, việc sơ sài trong hướng dẫn vận hành và không có các hướng dẫn vận hành tiết kiệm năng lượng đã gây khó khăn cho quản lý vận hành và tạo ra các lỗ hổng lãng phí năng lượng.

Lý giải việc gây ra những vấn đề trên ông Trần Quý Năng - Chuyên gia tư vấn Hiệu quả Năng lượng chia sẻ, những tồn tại hiện nay có thể được kết luận bởi các lý do chính như sau, hiện nay chưa có yêu cầu bắt buộc về hiệu quả năng lượng, sức ép của giá điện và của thị trường cạnh tranh chưa đủ lớn. Điều này chưa tạo ra động lực đủ lớn cho các chủ đầu tư phải thay đổi cách tiếp cận và tìm phương án mới về vấn đề sử dụng năng lượng. Thêm nữa, việc thiếu thông tin và nhận thức về hiệu quả năng lượng từ các chủ đầu tư, nhà vận hành kĩ thuật, hay đơn vị tư vấn cũng là một lý do quan trọng gây ra những vấn đề còn tồn đọng trên.

Đưa ra giải pháp cho vấn đề này, ông Năng cho biết, hiện nay có rất nhiều nhóm giải pháp về hiệu quả năng lượng bao gồm các giải pháp không mất chi phí, chi phí thấp và chi phí cao. Về các giải pháp không mất chi phí, chuyên gia này gợi ý một vài biện pháp như cải tiến quy trình vận hành, quy trình bảo dưỡng thiết bị, và tiến hành ghi chép phân tích năng lượng. Điều đó cho thấy hiệu quả năng lượng là phương pháp tối ưu cho các chủ đầu tư bởi sự đa dạng về các nhóm giải pháp, giảm thiểu hạng mục đầu tư mới và đem lại các lợi ích về chi phí, tiện nghi cho tòa nhà.