Kiểm toán năng lượng - biện pháp tiết kiệm năng lượng

26/10/2012

Hiện nay, nhiều cơ quan, doanh nghiệp đang sử dụng năng lượng quá lãng phí, gây ra thiệt hại kép cho cả đơn vị cũng như với nền kinh tế quốc dân.

Hiện nay, nhiều cơ quan, doanh nghiệp đang sử dụng năng lượng quá lãng phí, gây ra thiệt hại kép cho cả đơn vị cũng như với nền kinh tế quốc dân. Hệ thống doanh nghiệp thuộc các ngành sản xuất công nghiệp luôn thuộc top dẫn đầu sử dụng năng lượng lãng phí và có tỷ trọng sử dụng năng lượng cao hơn hẳn so với mức bình quân của khu vực và thế giới. Tuy nhiên, hoạt động kiểm toán năng lượng nhằm đưa ra các giải pháp tiết kiệm năng lượng trong sản xuất lại chưa được nhận thức một cách đúng đắn.

Hiểu đúng về kiếm toán năng lượng

Ngày 2/10 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt Chương trình mục tiêu Quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2012-2015. Theo đó, một trong những mục tiêu cụ thể mà Chương trình mục tiêu Quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hướng tới là “đào tạo và cấp chứng chỉ kiểm toán năng lượng cho khoảng 200 người”. Cùng với đó, Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả cũng quy định mọi doanh nghiệp, cơ quan Nhà nước phải tiến hành kiểm toán năng lượng với chu kỳ 3 năm/lần để đánh giá hiệu quả sử dụng năng lượng, đồng thời có biện pháp khắc phục các yếu kém nhằm sử dụng năng lượng có hiệu quả. Điều này chứng tỏ, tầm quan trọng cũng như hiệu quả mà công tác kiểm toán năng lượng mang lại đã bắt đầu được nhìn nhận xứng đáng.

Nhờ thực hiện quy trình vận hành hợp lý, Tòa nhà Viện Dầu khí (VPI) đã giảm lượng điện tiêu thụ còn 621.800kWh,

giảm 64.000kWh chỉ sau một năm thực hiện tiết kiệm

Kiểm toán năng lượng được hiểu là hoạt động nhằm đánh giá thực trạng hoạt động của hệ thống tiêu thụ năng lượng tại doanh nghiệp. Từ đó xác định những khu vực sử dụng năng lượng lãng phí để đưa ra các giải pháp nhằm sử dụng năng lượng hiệu quả. Công việc này giúp doanh nghiệp xác định được khuynh hướng tiêu thụ năng lượng và tiềm năng tiết kiệm năng lượng của các loại thiết bị khác nhau như: Động cơ, máy bơm, hệ thống thông gió, điều hòa không khí, hệ thống hơi, nhiệt, hệ thống sử dụng dầu DO, FO…

Có hai dạng dạng kiểm toán năng lượng là kiểm toán năng lượng sơ bộ và kiểm toán năng lượng tổng thể:

Kiểm toán sơ bộ (Walk Through Assessment): Là hoạt động khảo sát thoáng qua quá trình sử dụng năng lượng của hệ thống. Kiểm toán sơ bộ giúp nhận diện và đánh giá các cơ hội và tiềm năng tiết kiệm năng lượng của thiết bị tiêu thụ năng lượng chính trong hệ thống. hoạt động này có thể phát hiện ra ít nhất 70% các cơ hội tiết kiệm năng lượng trong hệ thống.

Kiểm toán năng lượng tổng thể (Energy Survey and Analysis): Là hoạt động khảo sát, thu thập, phân tích số liệu tiêu thụ năng lượng trong quá khứ và hiện tại. Phát hiện các cơ hội tiết kiệm năng lượng chi tiết hơn (nhờ thu thập và phân tích các số liệu quá khứ và hiện tại, nhận diện cơ hội và phân tích tính khả thi về kinh tế, kỹ thuật).

Thông qua đó, chuyên gia tư vấn sẽ giúp doanh nghiệp lập báo cáo chi tiết về thực trạng tình hình sử dụng năng lượng của từng công đoạn sản xuất, từng thiết bị dây truyền sản xuất. Từ đây, các công ty kiểm toán năng lượng sẽ đánh giá được tiềm năng tiết kiệm, tìm ra nguyên nhân gây lãng phí trong quá trình sử dụng năng lượng tại doanh nghiệp và đề xuất cho doanh nghiệp các giải pháp sử dụng năng lượng một cách có hiệu quả nhất. Chính điều này sẽ giúp doanh nghiệp giảm chi phí nhiên liệu đầu vào, hạ giá thành sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm.

Thực trạng thiếu và yếu

Từ năm 2012, có gần 1.200 doanh nghiệp sử dụng nhiều năng lượng trở thành đối tượng phải kiểm toán năng lượng. Hầu hết số doanh nghiệp này thuộc ngành công nghiệp, bình quân mỗi đơn vị tiêu thụ điện năng trên 3 triệu kWh/năm. Chương trình kiểm toán năng lượng thực hiện trong năm 2012 hướng tới mục tiêu tiết kiệm 10% điện năng trong sản xuất công nghiệp.

Mặc dù kiểm toán năng lượng là công cụ hiệu quả để thực hiện việc tiết kiệm năng lượng, nhưng số lượng doanh nghiệp, cơ quan thực hiện việc kiểm toán năng lượng không nhiều và chưa đánh giá đúng hiệu quả do kiểm toán năng lượng mang lại. Lý do của tình trạng này là nhiều doanh nghiệp, công ty chưa hiểu hết lợi ích mà kiểm toán năng lượng mang lại; cũng như do lĩnh vực này còn thiếu và còn yếu.

Ông Đào Hồng Thái – Giám đốc Trung tâm Tiết kiệm năng lượng Hà Nội (ECC HN) nhận định: “Công tác kiểm toán năng lượng vẫn còn nhiều lúng túng, thiếu và yếu cả về nhân lực, vật lực. Tính chất công tác kiểm toán năng lượng ở nước ta vẫn còn khá mới mẻ, trình độ và kinh nghiệm của đội ngũ thực hiện công tác này cũng còn hạn chế. Ví dụ như, tính chính xác của các dữ liệu kiểm toán ở các khâu phân tích hiệu suất sử dụng năng lượng, mức độ tiêu hao, đánh giá khả năng tiết kiệm năng lượng sau kiểm toán…”.

Về nhận thức của các doanh nghiệp, ông Vũ Ngọc Tuyến - Giám đốc Công ty TNHH Phát triển năng lượng Systech – một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực kiểm toán năng lượng chia sẻ: “Không ít các doanh nghiệp vẫn chưa thật sự nhận thức hết tầm quan trọng của kiểm toán năng lượng. Đa phần mới chỉ có doanh nghiệp nằm trong danh sách cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm quan tâm đến báo cáo kiểm toán năng lượng như một điều kiện cần và đủ để đảm bảo các yêu cầu pháp luật cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Số lượng các doanh nghiệp thuộc diện khuyến khích áp dụng Luật tiến hành kiểm toán năng lượng vẫn còn rất hạn chế”.

Việc các doanh nghiệp sử dụng các công nghệ lạc hậu, thiết kế chưa tối ưu, vận hành chưa phù hợp, hành vi sử dụng chưa hiệu quả ... là những nguyên nhân chủ yếu làm thất thoát năng lượng. Đặc biệt, công tác hiện đại hóa trang thiết bị, máy móc, chuẩn hóa trình độ nhân sự quản lý năng lượng của doanh nghiệp sau kiểm toán cũng chưa được chú ý đúng mức.

Các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp cần nhận thức rõ ràng hơn nữa về lợi ích mà công tác kiểm toán năng lượng mang lại. Bởi chỉ tính riêng các giải pháp cải tiến quy trình, vận hành và bảo dưỡng hợp lý, quản lý hiệu quả việc tiêu thụ năng lượng có thể giúp tiết kiệm 20% đến 40% chi phí năng lượng. Tuy nhiên, từ năm 2012, sẽ có gần 1.200 doanh nghiệp sử dụng nhiều năng lượng trở thành đối tượng phải kiểm toán năng lượng. Hầu hết số doanh nghiệp này thuộc ngành công nghiệp, bình quân mỗi đơn vị tiêu thụ điện năng trên 3 triệu kWh/năm. Chương trình kiểm toán năng lượng thực hiện trong năm 2012 hướng tới mục tiêu tiết kiệm 10% điện năng trong sản xuất công nghiệp.

Như vậy, dù muốn dù không thì trong thời gian tới, các doanh nghiệp tiêu hao nhiều năng lượng buộc phải kiểm toán, điều này luôn mang lại lợi ích chính cho doanh nghiệp. Vì thông qua kiểm toán năng lượng, doanh nghiệp có thể xây dựng một lộ trình ngắn hạn và dài hạn có thể thực hiện việc tiết kiệm năng lượng cho doanh nghiệp của mình và hiệu quả cuối cùng là giảm được chi phí sử dụng năng lượng, giúp doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh. Từ đó, việc kiểm toán năng lượng sẽ đem lại hiệu quả ở tầm vĩ mô nhằm góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, cũng như giảm thiểu phát thải ra môi trường

Trong hoạt động sản xuất và kinh doanh, chi phí năng lượng thường giữ từ 30-50% giá thành sản phẩm, nếu doanh nghiệp sử dụng hiệu quả và tiết kiệm năng lượng cũng đồng nghĩa với việc hạ thấp giá thành sản phẩm, tạo khả năng cạnh tranh trên thị trường. Tuy nhiên, các doanh nghiệp hiện nay đang gặp rất nhiều khó khăn vì hiệu suất tiêu hao năng lượng trên một đơn vị sản phẩm luôn cao hơn từ 1,5 lần đến 2,5 lần so với sản phẩm cùng loại do các nước trong khu vực sản xuất.

Theo Petrotimes

Kiểm toán năng lượng - biện pháp tiết kiệm năng lượng

Tiêu thụ điện lập kỷ lục mới, EVN khuyến cáo tiết kiệm điện

National Energy Efficiency Programme - Ministry of Industry and Trade