Thay vì  một hóa đơn tiền điện buồn tẻ với những con số, công ty điện lực của một quận ở California (Mỹ) cho thêm những gương mặt biểu cảm trên hóa đơn: mặt mếu, mặt cười để đánh giá và so sánh mức tiêu thụ điện năng của gia đình này với các gia đình hàng xóm. Hành động đơn giản này đem lại hiệu quả bất ngờ...

Ai giỏi thì  dùng ít hơn

“Năng lượng là một sản phẩm vô hình đối với nhiều người - Karen Ehrhardt-Martinez, nhà nghiên cứu của ACEEE, nói - Năng lượng lưu chuyển vô hình trong gia đình và bạn không biết gì cho đến khi bạn nhận được hóa đơn. Chúng ta cần cung cấp tất cả thông tin tới khách hàng để họ có thể tự đưa ra những quyết định tiêu thụ tốt hơn”. 

Chỉ với một nụ cười, được truyền thông đúng đắn đã thu hút được cộng đồng cùng TKNL

Sau đó, họ đánh giá việc dùng năng lượng của gia đình chị dựa trên ba mức: mặt mếu cho mức “dưới trung bình”, mặt cười cho mức “tốt”, hai mặt cười cho đánh giá “rất tốt”. 
 
Tự nhận mình là người “thích cạnh tranh”, Kelly nói chị bị sốc khi thấy gia đình mình không nhận được “mặt cười”, tức là gia đình chị đang tiêu thụ điện nhiều hơn so với mức trung bình của hàng xóm. Từ hôm đó, chị bắt đầu tắt các thiết bị điện không cần thiết, hạ nhiệt độ lò sưởi...

 
Nói chung, chị làm bất kỳ điều gì có  thể giúp chị có “mặt cười” trong hóa đơn tiền điện tháng sau. “Việc đánh giá này giúp nâng cao tinh thần cạnh tranh của tôi - Kelly nói - Tôi muốn là một trong những người tiết kiệm năng lượng nhất trong khu dân cư”. Gia đình Kelly đã cắt giảm được 10% mức tiêu thụ điện, vậy mà cũng vẫn chưa có mặt cười, và chị tự hỏi: phải chăng là mình còn dùng điện nhiều hơn mức cần thiết? 
 
Bằng cách này, năm vừa qua quận Sacramento ở California đã giảm lượng tiêu thụ điện được 2%, tương đương lượng điện dùng cho 1.000 gia đình quy mô trung bình/năm. 
 
Hàng xóm giúp nhau

 
Tại Công ty sản xuất phần mềm Efficiency 2.0 ở New York, nhóm của Andy Frank hợp tác với Công ty Điện Tây Massachusetts lập ra một cộng đồng online kiểu Facebook để mọi người có thể tư vấn giúp nhau tiết kiệm năng lượng và so sánh kết quả với nhau theo cách thân thiện, hàng xóm nhưng cũng rất cạnh tranh

 
Chị Wendy Penner trên website cho biết chị rửa bát bằng tay, trong nước lạnh, vừa không tạo ra khí CO2 cho môi trường vừa tiết kiệm được 45 USD trong hóa đơn tiền điện. Không hài lòng với kết quả, chị quyết định giảm nhiệt độ máy nước nóng, vừa giảm khí CO2 thải ra môi trường vừa tiết kiệm được 92 USD mỗi năm cho ngân sách gia đình. Tính tổng cộng các loại, chị đã giảm được 1,4% tổng năng lượng sử dụng và tiết kiệm được 190 USD/năm.

 
Còn Dennis Boland, người kinh doanh cổ phiếu từ  Glenview, Illinois, khi nhận hóa đơn thì “tá  hỏa” vì gia đình anh dùng 1.987 kWh điện mỗi tháng, cao hơn 92% so với trung bình hộ dân xung quanh. “Tôi cảm thấy mình như con heo vậy! Tôi biết mỗi tháng mình tốn một đống tiền điện, nhưng tôi tưởng hàng xóm ai cũng thế. Nào tôi có biết mình lại gớm như vậy đâu”. Điều này khiến anh xấu hổ và bắt đầu thay đổi cách tiêu dùng. 
 
Người ta cho rằng quyền lực của sức cạnh tranh - mong muốn làm tốt hơn (trong trường hợp này là giảm lượng điện sử dụng) đã giúp con người có những quyết định logic. Các nhà nghiên cứu nhìn nhận chuyện đơn giản như thông báo nhà này dùng bao nhiêu điện, nhà kia dùng bao nhiêu điện có hiệu quả như “bắn phát súng mở màn” cho một cuộc chạy đua tiết kiệm. Trong thời mà ai cũng được thông tin việc bảo vệ môi trường sống đồng nghĩa với bảo vệ tương lai cho con cháu mình, có lẽ không có nhiều người muốn mình nằm trong danh sách tiêu thụ điện nhiều nhất, dù giàu có đến cỡ nào. 
 
Hàng chục năm qua, người Mỹ đã học cách cẩn trọng hơn với việc sử dụng năng lượng. Hàng ngàn những lựa chọn cá nhân nhỏ nhoi như vậy có thể tạo nên hiệu ứng lớn. Theo Ủy ban sử dụng năng lượng hiệu quả của Mỹ (ACEEE), nếu áp dụng đại trà cách mà California đã làm thì lượng tiêu thụ năng lượng trong hộ dân có thể giảm được 22%, tương đương với 12% tổng năng lượng mà nước Mỹ đang sử dụng. Đây là con số lớn. Thử so sánh: năm ngoái, toàn bộ năng lượng được sản xuất theo cách thân thiện với môi trường (như năng lượng mặt trời, gió...) chỉ chiếm 1% tổng năng lượng mà nước Mỹ sử dụng.

Thúy Hằng (ST)